Tối nay, Việt Nam đón mưa sao băng năm mới, số lượng lên tới 80-100 vệt mỗi giờ
(Thị trường tài chính) - Trận mưa sao băng kéo dài trong kỳ nghỉ Tết Dương lịch 2026.
Theo các nguồn nghiên cứu thiên văn quốc tế, mưa sao băng Quadrantids - hiện tượng thiên văn đáng chú ý mở đầu năm mới, bắt đầu hoạt động từ rạng sáng 28/12 và kéo dài đến ngày 12/1/2026. Tại Việt Nam, người yêu thiên văn có thể quan sát mưa sao băng này từ tối nay, trong điều kiện thời tiết cho phép.
Thông tin từ Space.com cho biết, mưa sao băng Quadrantids sẽ đạt cực đại vào đêm 3, rạng sáng 4/1/2026. Trong thời điểm này, số lượng sao băng có thể đạt khoảng 80-100 vệt mỗi giờ, xếp vào nhóm các trận mưa sao băng có mật độ cao trong năm.
Tuy nhiên, năm nay việc quan sát gặp hạn chế do trăng tròn chiếu sáng gần như toàn bộ bầu trời đúng thời điểm cực đại. Ánh trăng mạnh làm giảm khả năng nhìn thấy các vệt sao băng mờ. Dù vậy, người quan sát vẫn có thể theo dõi hiện tượng này bằng cách hướng tầm nhìn về phía Bắc, đồng thời dành khoảng 30 phút để mắt thích nghi với môi trường ánh sáng yếu, hạn chế tối đa các nguồn sáng nhân tạo xung quanh.
Theo NASA Science, mưa sao băng Quadrantids được quan sát rõ nhất vào ban đêm và khoảng thời gian trước bình minh. Đây là giai đoạn bầu trời ổn định hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quan sát bằng mắt thường.
Về nguồn gốc, mưa sao băng Quadrantids hình thành khi Trái Đất đi qua các mảnh vụn do tiểu hành tinh 2003 EH1 để lại. Thiên thể này được phát hiện ngày 6/3/2003, có đường kính khoảng 3 km và được cho là phần lõi còn sót lại của một sao chổi đã ngừng hoạt động. Khi các mảnh vụn từ 2003 EH1 lao vào bầu khí quyển Trái Đất với vận tốc lớn, chúng bị đốt nóng và bốc cháy, tạo nên những vệt sáng ngắn trên bầu trời đêm.
Tên gọi Quadrantids bắt nguồn từ chòm sao Quadrans Muralis - một chòm sao từng xuất hiện trong các bản đồ thiên văn cổ. Khi Liên minh Thiên văn Quốc tế (IAU) công bố danh sách các chòm sao hiện đại được công nhận vào năm 1922, Quadrans Muralis không còn được đưa vào danh sách chính thức. Trên thực tế, các sao băng của Quadrantids có điểm bức xạ nằm gần chòm sao Mục Phu (Boötes), vì vậy hiện tượng này đôi khi còn được gọi là Bootids.
Dù không còn được công nhận chính thức trong nền khoa học hiện đại, Quadrans Muralis vẫn giữ vị trí nhất định trong lịch sử thiên văn và trở thành cơ sở cho tên gọi của mưa sao băng Quadrantids.
