Thiên tài Toán học từng về nhất tại 40 cuộc thi học thuật, 2 lần giành HCV và ghi điểm tuyệt đối ở kỳ thi Olympic Toán học quốc tế nhưng liên tục trượt môn khi vào đại học
(Thị trường tài chính) - Dù đạt được hàng loạt những thành tích ấn tượng nhưng thiên tài này lại tự ‘trượt dài’ trên chính đỉnh cao do mình tạo ra.
Từng 2 lần giành HCV Olympic quốc tế
Phó Vân Hạo sinh năm 1985 tại Bắc Kinh. Anh sinh ra và lớn lên trong gia đình có cha là giáo viên sinh học và mẹ là giáo viên toán. Ngay từ nhỏ, anh đã được cha mẹ cho tham gia nhiều lớp học năng khiếu, mặc dù không lâu sau đó anh lại bỏ dở. Một sự kiện đáng nhớ đã xảy ra khi Vân Hạo còn rất nhỏ, chưa thể nói sõi. Một ngày, khi đang chơi với viên phấn, anh đã vẽ ra những con số mà không hề có sự hướng dẫn từ người lớn. Điều kỳ diệu là, từ những vạch phấn ngẫu nhiên ấy, cậu bé đã tự mình nắm vững các phép toán cơ bản như cộng, trừ, nhân, chia mà không cần sự trợ giúp.
Nhận thấy tài năng toán học thiên bẩm của con, cha mẹ anh ngay lập tức đã khuyến khích và tạo điều kiện để anh phát huy khả năng này. Trước khi bước sang tuổi 6, Vân Hạo đã hoàn thành chương trình toán học tiểu học và được tuyển thẳng vào lớp giáo dục đặc biệt dành cho học sinh xuất sắc.

Khi đang học lớp 2, Vân Hạo đã đại diện cho trường tham gia cuộc thi "Toán mùa xuân", với đối thủ chủ yếu là các học sinh lớp 6. Cậu chỉ thiếu vỏn vẹn hai điểm so với người giành giải Nhất, và kết quả là anh đã nhận giải Đặc biệt, khiến ban tổ chức không khỏi ngạc nhiên. Trong hai năm tiếp theo, anh vẫn tiếp tục tham gia các cuộc thi toán, nhưng luôn thiếu chút nữa để đạt giải Nhất. Cha mẹ anh nhận ra rằng, do còn quá nhỏ, Vân Hạo chưa thể hiểu hết các bài toán có lời văn phức tạp.
Khi lên lớp 6, anh đã giành giải Nhất ở cả hai hạng mục cá nhân và đồng đội trong một cuộc thi toán. Suốt quãng thời gian học trung học, Phó Vân Hạo tham gia tổng cộng 40 cuộc thi toán, và trong tất cả các cuộc thi ấy, anh đều giành giải cao nhất mà không một lần về nhì.
Lên lớp 11, Vân Hạo trở thành thành viên đội tuyển quốc gia tham gia kỳ thi Olympic Toán học quốc tế. Tại kỳ thi diễn ra tại Anh năm đó, anh đạt điểm tuyệt đối và giành huy chương vàng. Một năm sau, anh tiếp tục tái lập kỳ tích này tại Nhật Bản, lần này huy chương vàng được trao bởi Hoàng thái tử Naruhito.
Với những thành tích ấn tượng đó, vào năm 2003, Phó Vân Hạo được tuyển thẳng vào Học viện Khoa học Toán học, Đại học Bắc Kinh. Tại ngôi trường danh tiếng này, anh không chỉ là lớp trưởng mà còn được giao trọng trách làm MC trong lễ chào đón tân sinh viên. Mặc dù học trong môi trường đầy những "học bá", Phó Vân Hạo vẫn luôn nhận được sự kính trọng và nể phục từ thầy cô và bạn bè.

Thiên tài bị gắn mác ‘sa ngã’
Vào năm 2003, Phó Vân Hạo được tuyển thẳng vào Học viện Khoa học Toán học, Đại học Bắc Kinh. Tại đây, anh không chỉ nổi bật là sinh viên ưu tú mà còn đảm nhận vai trò lớp trưởng và MC trong lễ chào đón tân sinh viên. Tuy nhiên, giữa môi trường học thuật khắc nghiệt, anh lại bị cuốn vào trò chơi điện tử "Starcraft", dần đánh mất sự tập trung vào việc học. Những đêm dài chơi game đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả học tập của anh, khiến anh trượt nhiều môn học quan trọng. Cuối cùng, Phó Vân Hạo phải chịu điểm liệt môn Lý luận quân sự và trượt các môn Anh văn, Vật lý và Chính trị, tổng cộng 10 tín chỉ. Với quy định nghiêm khắc của Đại học Bắc Kinh, sinh viên trượt hai lần một môn sẽ không được cấp bằng tốt nghiệp. Khi bạn bè tốt nghiệp vào năm 2007, anh đứng trước nguy cơ phải từ bỏ con đường học vấn.
Nhận thức được tình hình nghiêm trọng của mình, Phó Vân Hạo đã được một giáo viên dạy Toán Olympic giúp đỡ và đưa anh về Quảng Châu học thạc sĩ Giáo dục Toán. Tuy nhiên, việc quay lại giảng đường không dễ dàng. Những kiến thức anh từng vững vàng nay trở nên xa lạ, khiến anh phải nỗ lực gấp bội để theo kịp. Sau đó, anh thi vào chương trình tiến sĩ ngành Toán ứng dụng tại Đại học Thanh Hoa nhưng không thành công. Dần dần, anh nhận ra rằng mình không còn là "thiên tài" như trước và quá trình học tiến sĩ tại một trường khác kéo dài nhiều năm, đầy thử thách và thất bại, khiến anh không ít lần cảm thấy nản lòng.

Dù vậy, Phó Vân Hạo không bỏ cuộc. Sau khi hoàn thành chương trình tiến sĩ, anh trở thành giảng viên Toán tại Học viện Sư phạm Quảng Đông. Tại đây, anh tìm lại được niềm đam mê với Toán học, dù con đường sự nghiệp không còn dễ dàng như trước. Năm 2019, anh gia nhập Đại học Khoa học và Công nghệ Nam Phương, tiếp tục công việc giảng dạy và nghiên cứu phương pháp giáo dục Toán học hiện đại.
Phó Vân Hạo đã trở thành chủ đề tranh luận rộng rãi khi bài viết "Thiên tài Toán học sa ngã" xuất hiện trên mạng, chỉ trích anh đã đánh mất cơ hội vươn xa. Tuy nhiên, anh khẳng định: "Tôi không sa ngã, tôi chỉ đang đứng trên mặt đất." Anh cho rằng không phải ai cũng cần phải theo đuổi danh vọng, và việc trở thành giảng viên, góp phần đào tạo thế hệ trẻ, là một con đường đầy ý nghĩa. Quan điểm này nhận được sự đồng tình từ nhiều đồng nghiệp trong ngành giáo dục.
Vẫn luôn gắn bó với Toán học, ngoài công việc giảng dạy, Phó Vân Hạo còn tham gia ra đề, chấm thi và huấn luyện đội tuyển IMO. Anh cũng tích cực viết bài nghiên cứu về phương pháp giáo dục Toán học, với mong muốn đóng góp vào sự phát triển của bộ môn này. Mặc dù không còn là thần đồng Toán học như thuở nhỏ, anh vẫn tiếp tục con đường của mình, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ học sinh và đóng góp cho ngành giáo dục. "Có thể những may mắn trong quá khứ đã đưa tôi lên cao, và những điều không may sau đó đã kéo tôi xuống. Nhưng hiện tại, tôi đang đứng vững trên mặt đất, không hề gục ngã," anh chia sẻ.