Quốc gia không lãnh thổ duy nhất được công nhận trên thế giới, sở hữu hộ chiếu hiếm, cả hành tinh chỉ có 500 cuốn
(Thị trường tài chính) -Tổ chức này được công nhận là một thực thể có chủ quyền, có hiến pháp riêng và tư cách quan sát viên tại Liên hợp quốc, dù không sở hữu lãnh thổ nào.
Quốc gia không có lãnh thổ
Theo CNN, Dòng Chiến sĩ Toàn quyền Malta có tên đầy đủ là Dòng Chiến sĩ Toàn quyền Cứu tế Thánh Gioan của Jerusalem, Rhodes và Malta (Sovereign Military Hospitaller Order of Saint John of Jerusalem of Rhodes and of Malta). Đây là một dòng tu Công giáo Rôma, được tổ chức theo mô hình quân sự - tôn giáo. Các thành viên là những hiệp sĩ châu Âu lâu đời nhất thế giới, hình thành cách đây gần 1.000 năm.
Trong lịch sử, họ được xem là biểu tượng của tinh thần hiệp sĩ, lòng dũng cảm và đức hạnh. Dòng Hiệp sĩ Malta chuyên giúp đỡ trẻ em, người già, người khuyết tật, người vô gia cư và người mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bệnh phong trên khắp thế giới, không phân biệt chủng tộc hay tôn giáo.

Đáng chú ý, Dòng Hiệp sĩ Malta được công nhận là một thực thể có chủ quyền, có hiến pháp riêng và tư cách quan sát viên tại Liên hợp quốc, dù không sở hữu lãnh thổ nào. Họ có quan hệ ngoại giao với 104 quốc gia, quan hệ chính thức với 6 nước và Liên minh châu Âu (EU). Hộ chiếu của họ được khoảng 70% thành viên khối Schengen công nhận.
Tổ chức này được phép phát hành tem, tiền tệ, hộ chiếu và biển số xe, dù không có con đường nào thuộc quyền quản lý của mình.
Nguồn gốc của Dòng Hiệp sĩ Malta bắt đầu tại Jerusalem vào khoảng năm 1099, với sứ mệnh chăm sóc và bảo vệ người hành hương đến Thánh địa. Đến năm 1530, vua Tây Ban Nha đã trao tặng quần đảo Malta cho họ. Tuy nhiên, năm 1798, trong cuộc xâm lược của Pháp, Napoléon Bonaparte đã buộc các hiệp sĩ phải rời khỏi nơi này. Hiện nay, trụ sở trung ương của Dòng đặt tại Rome (Ý).
Hiện nay, Dòng Hiệp sĩ Malta có khoảng 13.500 thành viên trên toàn thế giới, 80.000 tình nguyện viên thường trực và 20.000 nhân viên y tế đang hoạt động tại hơn 120 quốc gia. Các thành viên này bao gồm hiệp sĩ, phu nhân và giáo sĩ, trong đó chỉ khoảng 100 người sinh sống tại quần đảo Malta.
Hộ chiếu “đắt giá” nhất thế giới
Với nguồn gốc đặc biệt, hộ chiếu của Hội Dòng Malta thường được gọi là hộ chiếu hiệp sĩ.
Hộ chiếu đầu tiên được Hội cấp vào những năm 1300, dành cho các nhà ngoại giao của Dòng khi đi đến các quốc gia khác thực hiện nhiệm vụ đại sứ.

Sau Thế chiến II, hộ chiếu ngoại giao của Dòng Hiệp sĩ Malta được sử dụng tương tự như hộ chiếu của các quốc gia khác. Hiện nay, chỉ còn khoảng 500 hộ chiếu loại này còn hiệu lực, khiến nó trở thành một trong những loại hộ chiếu hiếm nhất thế giới.
Hộ chiếu của Dòng có màu đỏ thắm, được dành riêng cho thành viên Hội đồng Tối cao và các nhà lãnh đạo phái bộ ngoại giao cùng gia đình của họ. Trên bìa hộ chiếu được in dòng chữ vàng bằng tiếng Pháp: “Ordre Souverain Militaire de Malte” (Quân đoàn Quân sự Malta) cùng huy hiệu của Dòng.
“Hội cấp hộ chiếu cho các thành viên Chính phủ trong suốt nhiệm kỳ của họ", ông Daniel de Petri Testaferrata, Chủ tịch Dòng Hiệp sĩ tại Malta, chia sẻ với CNN.
Hộ chiếu của Đại Sư có giá trị lâu nhất vì họ được bầu trong nhiệm kỳ 10 năm, có thể phục vụ hai nhiệm kỳ và phải nghỉ hưu trước 85 tuổi. Các loại hộ chiếu khác có thời hạn 4 năm và chỉ được sử dụng cho các phái đoàn ngoại giao.
Hộ chiếu có 44 trang, được đóng dấu chữ thập Malta, không có hình ảnh hoặc trích dẫn trang trí cầu kỳ.
Dấu ấn của Hiệp sĩ Malta trên quần đảo
Khi đến Malta, bạn khó có cơ hội gặp một Hiệp sĩ thực thụ nhưng khắp quần đảo vẫn còn nhiều di tích lịch sử gắn liền với Hội.
Một trong những điểm đến tiêu biểu nhất là Pháo đài St. Angelo, tòa thành màu mật ong sừng sững giữa làn nước xanh của Cảng Grand. Đây từng là Tổng hành dinh của Hội Hiệp sĩ và hiện vẫn là công trình duy nhất trên đảo còn thuộc quyền sở hữu một phần của Dòng.

Ông Daniel de Petri Testaferrata cho biết nhà nguyện Thánh Anne nằm ở phần trên pháo đài vẫn do Dòng chăm sóc. Du khách có thể ghé thăm nơi đây để chiêm ngưỡng không gian mà Đại Thống lĩnh Jean Parisot de Valette từng cầu nguyện mỗi ngày trong Cuộc Đại vây hãm Malta năm 1565, khi quân Ottoman bao vây hòn đảo.
Bên trong thành cổ Mdina - thủ đô thời trung cổ của Malta và là Di sản Thế giới được UNESCO công nhận, du khách có thể tìm hiểu thêm về lịch sử của Hội thông qua chương trình nghe nhìn 3D “The Knights of Malta” tại Casa Magazzini. Đây từng là kho chứa đạn dược của Dòng, nay trở thành bảo tàng kể lại hành trình của các Hiệp sĩ.
Tại thủ đô Valletta, du khách có thể ghé thăm Thư viện Quốc gia Malta để xem Pie Postulatio Voluntatis - văn kiện bằng da do Giáo hoàng Paschal II ban hành năm 1113, công nhận quyền tự trị của Dòng. Theo nhà sử học Dane Munro, thư viện hiện lưu giữ nhiều bản thảo và tài liệu gốc quý hiếm.
Ngay đối diện thư viện là Cung điện Đại Thống lĩnh (Grand Master’s Palace), từng là nơi ở của các Hiệp sĩ lãnh đạo Dòng. Phòng Ngai vàng, nơi Hội đồng Tối cao từng họp, vẫn được trang trí bằng các bức bích họa cổ.
Hội Hiệp sĩ Malta không chỉ nổi tiếng trong lĩnh vực quân sự mà còn có ảnh hưởng sâu sắc đến nghệ thuật châu Âu. Tiêu biểu là Casa Rocca Piccola, dinh thự của gia đình de Piro - những người có mối quan hệ mật thiết với Dòng. Ngôi nhà tráng lệ này thuộc Hầu tước Nicholas de Piro, Thủ tướng của Hiệp hội Dòng Malta, được ví như một “viên nang thời gian” lưu giữ phong cách Baroque thế kỷ XVI.
Hiện nay, nếu may mắn gặp một Hiệp sĩ trên đảo, bạn có thể nhận ra họ qua trang phục truyền thống là áo choàng đen, viền tay trắng, in hình thánh giá tám cánh của Malta. Trên cổ áo thường có huy hiệu cấp bậc, biểu thị vị thế của từng thành viên trong Dòng.
Nguồn: CNN





