Nữ ứng viên phó giáo sư Toán học trẻ nhất cả nước: 26 tuổi nhận bằng tiến sĩ tại Pháp, sở hữu thành tích xuất sắc
(Thị trường tài chính) -Đây là lần hiếm hoi ngành Toán học có một nhà khoa học nữ được đề nghị xét công nhận chức danh phó giáo sư.
Năm 2025, ngành Toán học có 27 cá nhân được Hội đồng Giáo sư Nhà nước đề nghị xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư. Trong đó có 25 ứng viên nam và 2 ứng viên nữ. Đặc biệt, Tiến sĩ Lê Hải Yến là cái tên được chú ý nhất bởi tuổi đời còn rất trẻ nhưng đã được đề nghị xét chức danh phó giáo sư.
Tiến sĩ Lê Hải Yến sinh năm 1987 tại Hải Phòng. Hiện cô đang công tác tại Viện Toán học - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam với vai trò nghiên cứu viên chính. Bên cạnh đó, cô còn thỉnh giảng tại Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội; Học viện Khoa học và Công nghệ.
Nữ tiến sĩ theo học tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, tốt nghiệp chuyên ngành Sư phạm Toán năm 2008. Sau đó, cô tiếp tục học lên và nhận bằng Thạc sĩ Toán học, chuyên ngành Toán ứng dụng tại Đại học Toulouse III (Pháp) vào năm 2010.
Ba năm sau, khi mới 26 tuổi, cô bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ Toán học, cũng tại Đại học Toulouse III.
Tiến sĩ 8X nghiên cứu trong lĩnh vực tối ưu hóa ma trận, thuật toán giải các bài toán chấp nhận tách và cân bằng. Đến nay, cô đã có 15 bài báo khoa học được công bố trên các tạp chí quốc tế uy tín.
Từ trước đến nay, ngành Toán học Việt Nam có rất ít nữ giới đạt các chức danh giáo sư, phó giáo sư. Vì vậy, sự xuất hiện của 2 nữ ứng viên được đề nghị xét tiêu chuẩn phó giáo sư cho thấy bước tiến mới trong việc thúc đẩy đa dạng giới tính trong cộng đồng khoa học.
Trong suốt 70 năm qua, Việt Nam chỉ có 3 nữ giáo sư ngành Toán học được công nhận. Người đầu tiên là GS.TSKH Hoàng Xuân Sính, được công nhận khi 47 tuổi. Tiếp theo là GS Lê Thị Thanh Nhàn, được phong hàm giáo sư năm 2015, khi bà 45 tuổi. Gần đây nhất là GS Tạ Thị Hoài An, được công nhận đạt chuẩn vào năm 2023. Bà Nhàn cũng từng trở thành phó giáo sư ngành Toán học vào năm 2005, ở tuổi 35.
Những thành tích này khẳng định đóng góp của các nhà khoa học nữ trong lĩnh vực Toán học, đồng thời góp phần vào sự phát triển chung của nền khoa học nước nhà.
