Nữ Giáo sư đầu tiên trong lịch sử được bổ nhiệm Giám đốc ĐHQG TP. Hồ Chí Minh
(Thị trường tài chính) - Bà là một trong hai người Việt Nam được công nhận là Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới.
Ngày 15/12/2025, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 2729/QĐ-TTg bổ nhiệm GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai giữ chức vụ Giám đốc ĐHQG TP. Hồ Chí Minh. Với quyết định này, bà trở thành nữ Giám đốc đầu tiên trong lịch sử gần 30 năm hình thành và phát triển của đại học có quy mô đào tạo lớn bậc nhất cả nước.
Trước khi được bổ nhiệm, GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai giữ cương vị Phó Giám đốc ĐHQG TP. Hồ Chí Minh.
GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai sinh năm 1974 tại tỉnh Quảng Ngãi. Bà tốt nghiệp cử nhân Hóa học năm 1996 tại Trường Đại học Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh (nay là Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG TP. Hồ Chí Minh). Năm 2001, bà hoàn thành chương trình Thạc sĩ Hóa học, chuyên ngành Hóa phân tích tại cùng cơ sở đào tạo.
Năm 2002, bà sang Nhật Bản làm nghiên cứu sinh tại Trường Đại học Y Dược Toyama và nhận bằng Tiến sĩ Dược học năm 2005. Sau khi hoàn thành chương trình đào tạo, bà trở về nước, tiếp tục công tác tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên. Từ năm 2007, bà lần lượt đảm nhiệm các vị trí Trưởng bộ môn, Phó Trưởng khoa và Trưởng khoa Hóa học.
Năm 2021, GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai được bổ nhiệm làm Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Tự nhiên. Từ năm 2022, bà kiêm nhiệm chức vụ Hiệu trưởng Trường Phổ thông Năng khiếu. Ngày 12/6/2024, bà được bổ nhiệm làm Phó Giám đốc ĐHQG TP. Hồ Chí Minh, phụ trách các lĩnh vực hợp tác quốc tế, quan hệ doanh nghiệp - địa phương và quản lý nhiệm vụ khoa học công nghệ.
Trong hoạt động nghiên cứu khoa học, GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai là nhà khoa học có uy tín trong lĩnh vực nghiên cứu thuốc từ dược liệu Việt Nam. Nhóm nghiên cứu do bà chủ trì đã phát triển thành công 2 sản phẩm hỗ trợ điều trị ung thư đường tiêu hóa và viêm khớp từ nguồn dược liệu trong nước, được đánh giá có giá trị khoa học và tiềm năng ứng dụng cao. Ở hướng nghiên cứu các sản phẩm từ ong tại Việt Nam, nhóm của bà đã đạt Giải thưởng Quả cầu vàng năm 2017 và Giải thưởng Sáng tạo TP. Hồ Chí Minh năm 2019.
Bà Nguyễn Thị Thanh Mai được công nhận chức danh Phó Giáo sư năm 2014, Giáo sư năm 2020 và được phong tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú năm 2024. Năm 2021, GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai được trao Giải thưởng Kovalevskaia - giải thưởng dành cho các nhà khoa học nữ có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học. Đến nay, bà đã công bố hơn 80 bài báo khoa học trên các tạp chí quốc tế uy tín.
Trên trường quốc tế, tháng 10/2025, tại Hội nghị lần thứ 17 của Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới (TWAS) tổ chức tại Rio de Janeiro (Brazil), GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai được công nhận là Viện sĩ TWAS, trở thành một trong hai nhà khoa học Việt Nam đạt danh hiệu này trong nhiệm kỳ.
ĐHQG TP. Hồ Chí Minh được thành lập năm 1995 theo Nghị định số 16-CP của Chính phủ. Hiện nay, đại học này có quy mô đào tạo khoảng 100.000 sinh viên, giữ vai trò trung tâm đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ của khu vực phía Nam. Trước GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai, ĐHQG TP. Hồ Chí Minh đã có 5 Giám đốc, gồm các PGS.TS Trần Chí Đáo, Nguyễn Tấn Phát, Phan Thanh Bình, Huỳnh Thành Đạt và Vũ Hải Quân.
