Nữ Anh hùng LLVT nhân dân nặng 42kg, vác cùng lúc 2 hòm đạn 98kg băng qua đê, 3 lần được gặp Bác Hồ
(Thị trường tài chính) -Bà là một trong những gương mặt nổi bật của thế hệ thanh niên Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ, tiêu biểu cho tinh thần “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.
Nữ anh hùng Ngô Thị Tuyển sinh năm 1946, là người dân tộc Kinh, quê tại xóm Khoáng, tiểu khu Nam Ngạn, Hàm Rồng, thành phố Thanh Hóa cũ, tỉnh Thanh Hóa.
Bà là một trong những gương mặt nổi bật của thế hệ thanh niên Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ, tiêu biểu cho tinh thần “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”. Tên tuổi của bà gắn liền với hình ảnh một nữ dân quân nhỏ bé vác cùng lúc hai hòm đạn nặng tới 98kg, gây xúc động mạnh mẽ.
Sinh ra trong một gia đình nghèo có 6 anh chị em, Ngô Thị Tuyển lớn lên giữa những năm tháng chiến tranh ác liệt, không quân Mỹ leo thang đánh phá miền Bắc. Chứng kiến cảnh quê hương bị tàn phá, đồng bào hy sinh, bà sớm ý thức trách nhiệm của mình với đất nước. Ngay từ khi còn trẻ, bà đã tham gia chiến đấu, thể hiện tinh thần gan dạ, kiên cường, bình tĩnh trước mọi hiểm nguy, sẵn sàng nhận và hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Theo Cổng thông tin điện tử Bộ Quốc phòng, ngày 3/4/1965, không quân Mỹ mở cuộc oanh tạc dữ dội xuống khu vực Nam Ngạn - Hàm Rồng. Năm ấy, bà Tuyển mới 19 tuổi nhưng rất dũng cảm, xung phong nhận nhiệm vụ.
Sau khi tham gia truy bắt phi công Mỹ nhảy dù, Ngô Thị Tuyển gặp một tàu hải quân của ta đang neo giữa sông, cần lực lượng dân quân hỗ trợ vận chuyển vỏ đạn lên bờ và tiếp tế đạn dược để chuẩn bị cho trận đánh tiếp theo. Mặc cho máy bay địch vẫn đang gầm rú, quần thảo trên bầu trời, bà không ngại tình nguyện lội xuống sông, bơi ra tàu làm nhiệm vụ.
Hoàn thành việc chuyển đạn, bà cùng đồng đội tiếp tục mang cơm nước ra phục vụ bộ đội, xin ở lại lau chùi đạn dược đến tận chiều muộn. Đêm hôm đó, Ngô Thị Tuyển vẫn chưa nghỉ ngơi mà tiếp tục tham gia đào công sự, san lấp hố bom, nấu ăn phục vụ bộ đội, làm việc liên tục cho đến khoảng 3 giờ sáng.
Ngày 4/4/1965, Mỹ tiếp tục bắn phá Nam Ngạn - Hàm Rồng. Bà Ngô Thị Tuyển không ngại hiểm nguy, xung phong gánh cơm ra trận địa tiếp tế cho bộ đội. Khi có đoàn xe tiếp đạn tới, bà tiếp tục nhận nhiệm vụ đi vác đạn. Vì lúc cấp bách, phải nhanh chóng chuyển đạn cho bộ đội, trong khi đó hai hòm đạn đai sắt móc chặt vào nhau, bà Tuyển đã ghé vai vác luôn cả hai hòm đạn nặng 98kg vượt đê, chuyển ra bờ sông tiếp tế cho bộ đội.
Đến ngày 26/5/1965, bà Ngô Thị Tuyển lại tiếp tục nhận nhiệm vụ. Theo đó, hai chiếc tàu hải quân của ta được giao nhiệm vụ tấn công tàu biệt kích Mỹ ngoài khơi. Trong khi cuộc chiến đang diễn ra, tàu của ta bị máy bay địch phát hiện. Vừa phải di chuyển lên cụm pháo bảo vệ Hàm Rồng, vừa phải đối đầu với không quân Mỹ từ cửa Lạch Hới nên các chiến sĩ phát tín hiệu cầu cứu.
Lúc ấy, bà Tuyển đang trực chiến gần đó. Nhận thấy tình hình cấp bách, bà lập tức bơi ra biển, tiếp cận tàu bị hỏng. Khi lên tàu, bà thấy nhiều chiến sĩ của ta đã hy sinh hoặc bị thương nặng. Có một chiến sĩ bị thương ở bụng. Bà Tuyển nhanh chóng sơ cứu tại chỗ. Sau đó, bà tiếp tục đưa một chiến sĩ bị thương lên boong tàu và ra hiệu cho lực lượng trên bờ biết để có thể ứng cứu kịp thời…
Chính trong trận đánh đầy ác liệt ấy, nữ dân quân Ngô Thị Tuyển được kết nạp vào Đảng ngay tại trận địa. Đây là dấu mốc lớn trong cuộc đời chiến đấu anh hùng của bà.
Sau chiến tranh, hình ảnh nữ dân quân Ngô Thị Tuyển nhỏ bé, chỉ cao khoảng 1,4m, nặng 42kg nhưng vác cùng lúc hai hòm đạn đã trở thành biểu tượng, khiến truyền thông quốc tế ngưỡng mộ.
Hiện nay, hòm đựng đạn gắn liền với chiến công của bà đang được trưng bày tại phòng số 22 của Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Hiện vật mang ký hiệu 1827/ĐM 152, có hình khối chữ nhật, sơn màu xanh lá cây, kích thước dài 92cm, rộng 36cm, cao 18,3cm, là minh chứng sống động cho tinh thần chiến đấu quật cường của nữ anh hùng.
Về phía truyền thông quốc tế, từng có nhiều ý kiến bày tỏ nghi ngờ về tính xác thực của việc bà Tuyển vác hai thùng đạn. Trong một sự kiện, phóng viên nước ngoài đã bày tỏ mong muốn bà thực hiện lại cảnh này. Trước yêu cầu chứng thực, bà đã diễn lại bằng cách vác trên vai một bao gạo và một bao khoai tây có tổng trọng lượng 105kg. Bà cũng chia sẻ rằng, trong giây phút ấy, điều thôi thúc bà chính là danh dự của bản thân, của đơn vị và của cả đất nước.
Ghi nhận những đóng góp đặc biệt xuất sắc, ngày 1/1/1967, Ngô Thị Tuyển được Quốc hội và Chính phủ phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Trong suốt cuộc đời mình, bà Tuyển còn vinh dự 3 lần được gặp Bác Hồ, được trao tặng Huy hiệu của Người. Bà cũng được Đảng và Nhà nước tặng hai Huân chương chiến công hạng Nhất và hạng Nhì vì thành tích chiến đấu và phục vụ chiến đấu tại tọa độ lửa Nam Ngạn - Hàm Rồng.
Hòa bình lập lại, rời xa khói lửa chiến tranh, bà tiếp tục cống hiến trong thời bình. Bà tham gia Ban Chấp hành Tỉnh đoàn, công tác tại Thị đội (nay là Ban Chỉ huy Quân sự thành phố Thanh Hóa). Năm 2000, sau nhiều năm phục vụ trong quân đội, bà nghỉ hưu với quân hàm Trung tá.
Trở về địa phương, bà tiếp tục tích cực tham gia công tác xã hội, đảm nhiệm vai trò Chi hội trưởng Hội Cựu chiến binh phường Trường Thi cũ.
Bài có tham khảo tư liệu tại:
Anh hùng Ngô Thị Tuyển và cây cầu huyền thoại - Báo Văn hóa
Ngô Thị Tuyển - Cổng thông tin điện tử Bộ Quốc phòng
