NSND là bạn học của ‘Vua hài đất Bắc’, sinh ra trong gia đình thuần nông: Sự nghiệp rực rỡ ‘nảy mầm’ từ chiếc radio cũ của gia đình, 36 tuổi vinh dự nhận danh hiệu NSƯT

NSND Hồng Ngát, tên khai sinh Đỗ Thị Ngát, sinh năm 1965 tại Cao Thượng, Tân Yên, Bắc Giang. Tên "Hồng Ngát" do một giáo viên đặt cho bà, bởi ban đầu, bà chỉ có tên đệm "Thị" như nhiều phụ nữ thời bấy giờ.

Trong một cuộc trò chuyện với soạn giả Mai Văn Lạng, NSND Hồng Ngát chia sẻ rằng bà sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông. Ngay từ nhỏ, bà đã yêu thích những làn điệu dân ca, dù khi ấy chưa thực sự biết chúng thuộc thể loại nào, chỉ đơn giản là nghe và cảm thấy thích thú.

NSND Hồng Ngát được đánh giá là một trong những giọng ca chèo xuất sắc nhất Việt Nam, ghi dấu ấn với hàng loạt giải thưởng danh giá trong sự nghiệp. Ảnh: Internet

Lớn lên, niềm đam mê của bà dành cho nghệ thuật chèo càng trở nên sâu sắc, đặc biệt khi thường xuyên lắng nghe các chương trình phát thanh, nhất là chương trình hát chèo buổi trưa của Đài Tiếng nói Việt Nam. Bà luôn ấp ủ ước mơ một ngày nào đó có thể đứng trên sóng phát thanh, cất lên tiếng hát như những nghệ sĩ mà mình ngưỡng mộ.

Năm 1983, sau khi tốt nghiệp cấp ba tại trường huyện, Hồng Ngát đăng ký dự thi vào Trường Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội và xuất sắc vượt qua vòng sơ tuyển. Trải qua quá trình tuyển chọn gắt gao với ba đến bốn vòng thi, bà chính thức trúng tuyển vào trường. Cùng khóa với bà có nhiều nghệ sĩ tài danh như NSND Quốc Trượng, nghệ sĩ Xuân Hinh,...

Ngay từ thời sinh viên, Hồng Ngát cùng nghệ sĩ Xuân Hinh tham gia biểu diễn quan họ trong các chương trình giao lưu văn nghệ tại các trường đại học và đơn vị quân đội. Bà kể lại rằng, vào thời điểm đó, chính nghệ sĩ Xuân Hinh là người hướng dẫn bà hát quan họ, bởi thực tế bà chưa có nhiều hiểu biết về các làn điệu này.

NSND Hồng Ngát từng là bạn học tại Trường Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội với Nghệ sĩ Xuân Hinh. Ảnh: Internet

Nhờ những lần biểu diễn ấy, bà gây ấn tượng mạnh với các biên tập viên Ban Văn nghệ của Đài Tiếng nói Việt Nam. Từ đó, bà trở thành gương mặt quen thuộc trong các chương trình nghệ thuật mừng Đảng, mừng Xuân, đặc biệt là chương trình phát sóng chiều 30 Tết hàng năm. Năm 2008, tại cuộc thi Giọng hát vàng ASEAN, bà giành Huy chương Vàng hạng mục âm nhạc dân gian với bài hát "Hầu Xá Thượng - Mẫu Cô Bé Thượng Ngàn".

Năm 1989, bà về công tác tại Đoàn Ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam và gắn bó nhiều năm với sóng phát thanh. Chia sẻ về quyết định này, bà cho biết đã đắn đo rất nhiều, bởi khi lựa chọn làm việc tại Đài, bà hiểu rằng cơ hội được lên sân khấu và hóa thân vào các vai diễn sẽ không còn. Công việc tại đây chủ yếu là thu thanh, phát sóng các làn điệu chèo, dân ca hoặc những ca cảnh ngắn.

Tuy nhiên, bà vẫn dành trọn tình yêu và mong muốn gắn bó với Đài Tiếng nói Việt Nam, bởi thông qua sóng phát thanh, giọng hát của bà có thể đến với đông đảo khán giả trên khắp cả nước, thậm chí cả kiều bào ở nước ngoài và bạn bè quốc tế. Dù không còn thường xuyên xuất hiện trên sân khấu, bà vẫn có cơ hội để khán giả nhận diện qua các chương trình dân ca trên truyền hình.

Năm 1989, nghệ sĩ Hồng Ngát về công tác tại Đoàn Ca nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam và gắn bó nhiều năm với sóng phát thanh. Ảnh: VOV

Bà cũng chia sẻ về sự khác biệt giữa biểu diễn trực tiếp và thu âm: Khi đứng trên sân khấu, nghệ sĩ có thể trực tiếp cảm nhận sự tương tác từ khán giả, giúp thăng hoa trong cảm xúc. Còn trong phòng thu, giữa không gian hoàn toàn tĩnh lặng, chỉ có bà và dàn nhạc trước micro, bà phải tự khơi dậy cảm hứng để truyền tải trọn vẹn nội dung và cảm xúc của bài hát một cách chân thực nhất.

Với những cống hiến không ngừng nghỉ trên sóng phát thanh, năm 2001, bà được Nhà nước trao tặng danh hiệu NSƯT. Đến năm 2015, bà tiếp tục được đề cử xét tặng danh hiệu NSND - sự ghi nhận xứng đáng cho tài năng và tâm huyết của bà với nghệ thuật truyền thống.