Nơi duy nhất Việt Nam được mệnh danh là 'vịnh không sóng': Cách Hà Nội 80km, từng là bối cảnh trong phim Hollywood
(Thị trường tài chính) - Nơi đây được biết đến như một trong những khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất vùng đồng bằng châu thổ Bắc Bộ, sở hữu cảnh sắc nguyên sơ, bình yên hiếm có.
Cách Hà Nội khoảng 80km về phía Nam, đầm Vân Long (thuộc địa bàn các xã Gia Vân, Gia Viễn, Gia Hưng, tỉnh Ninh Bình) từ lâu đã được biết đến như một trong những khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước lớn nhất vùng đồng bằng châu thổ Bắc Bộ. Không ồn ào, không náo nhiệt, Vân Long mang đến cho du khách cảm giác yên bình hiếm có, nơi thiên nhiên gần như vẫn giữ được vẻ nguyên sơ vốn có.
“Vịnh không sóng” bắt nguồn từ một công trình trị thủy
Ít ai biết rằng, đầm Vân Long vốn không phải là một vùng đầm tự nhiên. Theo người dân địa phương, vào năm 1960, tuyến đê dài hơn 30km được xây dựng ở tả ngạn sông Đáy nhằm phục vụ mục tiêu trị thủy, chống ngập lụt cho khu vực. Chính công trình này đã vô tình tạo nên một vùng đất ngập nước rộng lớn, nơi các dãy núi đá vôi bị “cô lập” giữa mênh mông sông nước, hình thành nên cảnh quan độc đáo như ngày nay.
Toàn khu đầm có diện tích khoảng 3.000-3.500ha, trong đó khoảng 3/4 là núi đá vôi, phần còn lại là vùng đất ngập nước. Nhận thấy giá trị đặc biệt của hệ sinh thái nơi đây, người dân địa phương đã cùng nhau cam kết bảo vệ rừng, không chặt phá cây cối, không khai thác đá, gìn giữ hệ động - thực vật. Nhờ đó, đầm Vân Long dần trở thành khu bảo tồn thiên nhiên và được đưa vào khai thác du lịch sinh thái từ năm 1998.
Một trong những điều khiến du khách ấn tượng nhất khi đến Vân Long chính là mặt nước phẳng lặng gần như tuyệt đối. Chính sự tĩnh lặng, người ta ưu ái gọi nơi đây bằng cái tên “vịnh không sóng”. Ngồi trên những chiếc thuyền nhỏ, lướt nhẹ trên mặt đầm, du khách có cảm giác như đang trôi trên một tấm gương khổng lồ phản chiếu trời mây, núi non và cây cỏ.
Nước đầm trong xanh, có thể nhìn thấy rõ rong rêu, tảo dưới đáy, tạo nên một vẻ đẹp vừa hoang sơ vừa thơ mộng. Không gian yên tĩnh đến mức chỉ nghe thấy tiếng mái chèo khua nước và tiếng chim rừng vang vọng giữa núi đá.
Bao quanh đầm là hệ thống núi đá vôi với hình dáng độc đáo, mỗi ngọn núi lại gắn liền với một tên gọi dân gian đầy hình tượng như núi Mèo Cào, núi Mâm Xôi, núi Hòm Sách, núi Đá Bàn, núi Nghiên, núi Mồ Côi, núi Cô Tiên…
Trong đó, núi Mèo Cào được xem là điểm nhấn nổi bật nhất. Ngọn núi cao khoảng 150-200m, nằm độc lập giữa vùng nước mênh mông như một hòn đảo đá khổng lồ. Trên vách núi xuất hiện nhiều vết xước chạy dài từ đỉnh xuống chân, trông giống như dấu cào của mèo, từ đó hình thành tên gọi độc đáo này. Đặc biệt, theo các nhà nghiên cứu, trên vách núi còn lưu giữ dấu tích nhai bích họa cổ, tạo thêm giá trị khảo cổ và văn hóa cho khu vực.
Hệ thống hang động kỳ ảo và giá trị sinh thái đặc biệt
Không chỉ hấp dẫn bởi cảnh quan mặt nước, đầm Vân Long còn sở hữu hệ thống hang động phong phú với hàng trăm hang lớn nhỏ. Nổi bật nhất là hang Cá - hang xuyên thủy dài khoảng 250m, cao 8m, rộng 10m, được đánh giá là một trong những hang động đẹp của khu vực.
Bên trong hang là những khối thạch nhũ rủ xuống muôn hình vạn trạng, lấp lánh dưới ánh sáng phản chiếu từ mặt nước, tạo nên không gian vừa kỳ bí vừa mát lạnh. Ngoài hang Cá, du khách còn có thể khám phá hang Bóng, hang Rùa, hang Chanh… mỗi hang mang một vẻ đẹp riêng, góp phần làm phong phú thêm trải nghiệm tại Vân Long.
Đầm Vân Long không chỉ là điểm đến du lịch mà còn là khu bảo tồn thiên nhiên có giá trị sinh học đặc biệt. Năm 2010, nơi đây được Trung tâm Sách Kỷ lục Việt Nam ghi nhận là “Nơi có số lượng cá thể voọc mông trắng nhiều nhất” và “Nơi có bức tranh tự nhiên lớn nhất”.
Hiện nay, Vân Long là nơi sinh sống của hơn 100 cá thể voọc mông trắng, đây là loài linh trưởng quý hiếm nằm trong Sách đỏ thế giới. Bên cạnh đó, khu bảo tồn còn ghi nhận hơn 700 loài thực vật, gần 40 loài động vật và khoảng 100 loài chim, trong đó có nhiều loài chim di trú về đây kiếm ăn, tránh rét.
Với những giá trị sinh thái nổi bật, đầm Vân Long đã được công nhận là khu Ramsar - vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế, khẳng định vị thế của khu bảo tồn này trên bản đồ sinh thái thế giới.
Điểm đến của điện ảnh và du lịch
Vẻ đẹp nguyên sơ, kỳ vĩ của đầm Vân Long từng được các nhà làm phim Hollywood lựa chọn làm bối cảnh cho bộ phim bom tấn “Kong: Skull Island”. Những thước phim quay tại đây đã góp phần đưa hình ảnh Vân Long đến gần hơn với du khách quốc tế.
Ngày nay, bên cạnh tham quan cảnh quan thiên nhiên, du khách còn có thể kết hợp viếng thăm các công trình tâm linh gần đầm như đền Thánh Mẫu, chùa Thanh Sơn, đền Địch Lộng… Những ngôi đền, chùa cổ kính này không chỉ mang giá trị kiến trúc mà còn gắn liền với nhiều câu chuyện lịch sử, văn hóa của vùng đất Ninh Bình.
Với khoảng cách không quá xa Hà Nội, di chuyển thuận tiện, đầm Vân Long là điểm đến lý tưởng cho những chuyến du lịch ngắn ngày, phù hợp với du khách yêu thiên nhiên, thích khám phá và tìm kiếm sự thư giãn. Không ồn ào như nhiều điểm du lịch nổi tiếng khác, Vân Long chinh phục du khách bằng vẻ đẹp tĩnh lặng, trong trẻo và cảm giác được hòa mình trọn vẹn vào thiên nhiên.
Giữa nhịp sống hiện đại hối hả, đầm Vân Long như một khoảng lặng hiếm hoi, nơi con người có thể chậm lại, lắng nghe hơi thở của núi rừng và cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp nguyên sơ của vùng đất ngập nước lớn nhất đồng bằng Bắc Bộ.
