MC đầu tiên của Đường lên đỉnh Olympia: Được mệnh danh là ‘người phụ nữ quyền lực của VTV3’, được Forbes Việt Nam vinh danh
(Thị trường tài chính) -Sau hơn hai thập kỷ, Đường lên đỉnh Olympia vẫn là sân chơi tri thức uy tín hàng đầu Việt Nam. Ít ai biết, người đặt nền móng cho hành trình ấy chính là một nữ nhà báo.
Sau hơn hai thập kỷ phát sóng, Đường lên đỉnh Olympia đã ghi dấu trong lòng khán giả bằng những thí sinh tài năng. Bên cạnh đó, các MC - người dẫn dắt chương trình cũng chiếm được tình cảm của người xem bởi sự khéo léo, hoạt ngôn, giúp thí sinh bình tĩnh, tự tin hơn khi chinh phục tri thức.
Đặc biệt, người đặt nền móng cho Đường lên đỉnh Olympia cũng là người dẫn chương trình đầu tiên - nhà báo Tạ Bích Loan là cái tên nhận được nhiều sự chú ý hơn cả.
Người đặt nền móng cho Đường lên đỉnh Olympia
Trong chương trình kỷ niệm 25 năm phát sóng Đường lên đỉnh Olympia mới đây, nhà báo Tạ Bích Loan đã hé mở câu chuyện phía sau quá trình ra đời của chương trình.
"Lúc ấy tôi nghĩ có thể là 10 năm, cũng có thể hơn nhưng không hề nghĩ đến 25 năm", nhà báo Tạ Bích Loan xúc động kể.
Bà cho biết, điều khiến mình suy nghĩ nhiều nhất khi ấy là phải tìm được một cái tên và biểu tượng vừa phản ánh tinh thần nỗ lực, kiên trì của thí sinh, vừa truyền tải trọn vẹn ý nghĩa của hành trình chinh phục tri thức. Sau nhiều ngày trăn trở, hình ảnh con đường leo núi hướng tới đỉnh Olympus cùng vòng nguyệt quế chiến thắng đã hiện lên rõ ràng trong tâm trí bà.
"Cái tôi trăn trở nhất là đặt tên để nó có một hình tượng, thể hiện được nỗ lực, cố gắng của các bạn. Tôi nghĩ đến nhiều thứ, trong đó có chặng đường leo núi, hình ảnh của vòng nguyệt quế trên đỉnh Olympus và Olympia cũng là cuộc thi dành cho học sinh giỏi nhiều môn. Tôi muốn lấy cái gì đó bao hàm được nhiều thứ.
Trước đó tôi có thi Olympic tiếng Nga, được nghe bài hát nói về vòng nguyệt quế trên đỉnh Olympus, nói rằng trên đỉnh núi, ánh sáng của các vị thần đang soi rọi chúng ta", nhà báo Tạ Bích Loan xúc động nhớ lại những ngày đầu làm chương trình.
Từ bài hát ca ngợi “ánh sáng của các vị thần chiếu rọi đỉnh Olympus”, bà liên tưởng đến hình ảnh những học sinh đang miệt mài vươn lên đỉnh cao tri thức. Từ đó, cái tên Đường lên đỉnh Olympia ra đời, mang đậm tinh thần khám phá và chinh phục.
Sau khi hoàn thiện ý tưởng, bà chia sẻ với nhạc sĩ Hoàng Vân và nhận được sự đồng tình. Nhạc sĩ Hoàng Vân còn sáng tác tặng chương trình ca khúc “Đường lên đỉnh núi” - tiền thân của nhạc hiệu Đường lên đỉnh Olympia ngày nay.
Không chỉ dừng ở đó, chính Tạ Bích Loan cũng là người đề xuất vòng nguyệt quế làm phần thưởng cho người chiến thắng - biểu tượng vinh quang đã gắn liền với chương trình suốt 25 năm qua.
Trong 5 năm đầu tiên, ngoài vai trò dẫn chương trình, Tạ Bích Loan còn là đạo diễn và người xây dựng format cho Olympia. Dựa trên hình ảnh hành trình leo núi, bà và ê kíp đã chia cuộc thi thành 4 phần: Khởi động, Vượt chướng ngại vật, Tăng tốc, Về đích. Cho đến nay, cấu trúc này vẫn được giữ nguyên.
Bà kể lại, thời điểm ấy, phòng làm việc của ê-kíp ở tầng 4 lúc nào cũng đóng kín. Bà và nhà báo Tùng Chi thường “vò đầu bứt tai” nghĩ ra những câu hỏi hóc búa để thử thách thí sinh - những người được xem là đại diện cho thế hệ học sinh xuất sắc nhất cả nước.
Chính tinh thần nghiêm túc, sáng tạo và tôn vinh tri thức ấy đã giúp Đường lên đỉnh Olympia trở thành sân chơi trí tuệ uy tín hàng đầu Việt Nam trong hơn 25 năm qua. Dù chương trình thành công ngay từ những năm đầu, nhưng nhà báo Tạ Bích Loan thú nhận bà không ngờ chương trình có thể đi được một chặng đường dài đến vậy.
Nói về tương lai, nữ nhà báo bày tỏ: “Tôi mong các bạn trẻ ngày nay sẽ tiếp tục phát triển chương trình, sao cho phù hợp với thế hệ Gen Z trong thời đại trí tuệ nhân tạo. Tôi hy vọng những sáng tạo mới sẽ giúp Đường lên đỉnh Olympia luôn sống động, bắt kịp thời đại và truyền tải thông điệp về đổi mới sáng tạo, nơi công nghệ trở thành chìa khóa cho sự phát triển của đất nước”.
Hành trình của “người phụ nữ quyền lực của VTV3”
Nhà báo Tạ Bích Loan sinh năm 1968, trong một gia đình có truyền thống học thuật. Bà tốt nghiệp trường cấp III Lý Thường Kiệt (Hà Nội), nay là trường THPT Việt Đức. Sau đó, bà theo học cử nhân và thạc sĩ tại Đại học Tổng hợp Lomonosov (Nga).
Sau khi tốt nghiệp, bà về công tác tại VTV1 khi 27 tuổi và là nhà báo thuộc thế hệ biên tập viên, MC đầu tiên của Đài Truyền hình Việt Nam, bên cạnh những đàn anh, đàn chị như nhà báo, MC Lại Văn Sâm, nhà báo Thu Uyên...
Sự nghiệp của bà gắn liền với nhiều chương trình đình đám. Nổi bật trong đó là “SV96”, chương trình do bà cùng nhà báo Lại Văn Sâm và ê kíp VTV3 xây dựng, tạo nên dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả.
Tiếp nối thành công, bà đảm nhiệm vai trò biên kịch và MC cho chương trình "7 sắc cầu vồng" (1996-1998), sau đó là người khởi xướng và MC đầu tiên của Đường lên đỉnh Olympia.
Sau khi rời vai trò dẫn chương trình Olympia năm 2000, Tạ Bích Loan tiếp tục để lại dấu ấn sâu đậm với các chương trình như “Người đương thời” và “60 phút mở”, ghi điểm bởi phong cách dẫn dắt thông minh, đối thoại thẳng thắn và giàu tính nhân văn.
Trong sự nghiệp quản lý, bà từng giữ nhiều vị trí quan trọng như Phó Trưởng ban Thể thao - Giải trí - Thông tin kinh tế (VTV3), Trưởng ban Sản xuất các chương trình Giải trí VTV3, Giám đốc kênh VTV6, đồng thời là Trưởng bộ môn Phát thanh và Truyền hình tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn.
Năm 2017, bà được Forbes Việt Nam vinh danh là một trong 50 phụ nữ có ảnh hưởng nhất Việt Nam. Với những đóng góp bền bỉ và dấu ấn cá nhân đậm nét, Tạ Bích Loan được đồng nghiệp và khán giả trìu mến gọi là “người phụ nữ quyền lực của VTV3".
Sau gần 30 năm gắn bó với Đài Truyền hình Việt Nam, nhà báo Tạ Bích Loan chính thức nghỉ hưu theo chế độ từ ngày 1/12/2024.
