Kho báu gần 530.000 tỷ chứa 200 tấn vàng bạc, đá quý nằm sâu dưới đáy biển, làm bùng nổ cuộc tranh chấp giữa nhiều quốc gia
(Thị trường tài chính) -Số tài sản kếch xù của con tàu này đã trở thành tâm điểm chú ý của giới khảo cổ học và các nhà đầu tư trên thế giới.
Xác con tàu đắm đắt giá nhất thế giới
Tàu chiến San José là một trong những cái tên quen thuộc với giới khảo cổ học. Con tàu chở kho báu này bị đánh chìm năm 1708, sau một trận đấu pháo dữ dội với hải quân Anh.
Theo các tài liệu ghi chép, San José là soái hạm lớn nhất của hạm đội Tây Ban Nha, có ba cột buồm và 62 khẩu pháo. Khi bị chìm, tàu đang vận chuyển khoảng 200 tấn vàng, bạc và đá quý thô. Giá trị ước tính của kho báu lên tới 20 tỷ USD (526.000 tỷ đồng), khiến San José được mệnh danh là “xác tàu đắm đắt giá nhất thế giới”.
Một công ty trục vớt của Mỹ tuyên bố tìm thấy xác tàu năm 1982. Thời điểm đó, con tàu được phát hiện ở độ sâu 600m. Các chuyên gia đã sử dụng một robot dưới nước mang tên REMUS 6000, có thể lặn đến độ sâu 6.500m được điều khiển bởi Viện Hải dương học Woods Hole (WHOI), Mỹ.
Tuy nhiên, đến năm 2015, Chính phủ Colombia lại cho biết đã tìm thấy con tàu ở vùng biển ngoài khơi thành phố cảng Cartegena.
Khi đó, cựu Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos khẳng định: "Đây là kho báu giá trị nhất từng được tìm thấy trong lịch sử nhân loại". Ông Santos cũng bày tỏ lòng kính trọng đối với 600 người có mặt trên tàu trong vụ đắm tàu.
Bùng nổ tranh chấp pháp lý
Với khối lượng vàng, bạc, đá quý khổng lồ, nhiều quốc gia đã xảy ra tranh chấp xung.
Về phía Colombia, nước này tuyên bố quyền sở hữu xác tàu San José cùng tất cả hàng hóa. Chính phủ Colombia cũng hy vọng có thể bán một phần kho báu để chi trả cho chiến dịch khai quật khảo cổ quy mô lớn.
Tuy nhiên, năm 2018, UNESCO đã can thiệp khi Chính phủ Colombia cố gắng đấu giá một số hiện vật của San José để trang trải chi phí phục hồi: "Việc cho phép khai thác thương mại Di sản Văn hóa của Colombia đi ngược lại các tiêu chuẩn khoa học và các nguyên tắc đạo đức quốc tế được nêu rõ trong Công ước Di sản Văn hóa dưới nước của UNESCO", UNESCO gửi tới Bộ trưởng Văn hóa Colombia khi .
Trước đó, Tây Ban Nha cũng giành quyền sở hữu xác tàu và toàn bộ kho báu bên trong. Dựa trên công ước quốc tế về Luật Biển quy định, Tây Ban Nha cho rằng xác tàu hải quân thuộc về quốc gia ban đầu của chúng nhưng Colombia chưa thông qua công ước đó.
Ngoài Colombia và Tây Ban Nha, một nhóm thổ dân Bolivia cũng đòi quyền sở hữu kho báu đắt giá này. Theo một báo cáo năm 2019, đại diện của người Qhara Qhara cho rằng thực dân Tây Ban Nha buộc tổ tiên của họ đào bạc từ núi Cerro Rico, vì vậy kho báu đáng lẽ thuộc về họ. Đến nay, những tranh chấp về con tàu này vẫn bị bỏ ngỏ.
Sau hàng trăm năm, San José vẫn là còn nguyên vẹn giá trị văn hóa, lịch sử. Với mong muốn phục hồi con tàu, các quan chức Colombia từng tuyên bố sẽ đầu tư hơn 1 tỷ USD để phục hồi, bảo vệ di sản này.
Có thể nói, kho báu trên tàu San José không chỉ mang giá trị tài chính khổng lồ mà còn mang đậm ý nghĩa văn hóa và lịch sử. Phát hiện này không chỉ là cú hích lớn đối với giới khảo cổ mà còn tác động sâu rộng đến nhiều lĩnh vực khác.
Theo giới chuyên gia, giá trị lớn nhất của San José không nằm ở số lượng vàng bạc, mà ở ý nghĩa lịch sử, văn hóa và khảo cổ mà con tàu này mang lại. Việc khai quật, nghiên cứu và bảo tồn con tàu không chỉ là hành trình khám phá vật chất mà còn là quá trình đi tìm và tái hiện lại một phần quan trọng của lịch sử nhân loại.
