Hé lộ gia tộc kín tiếng nắm giữ ‘đế chế’ đa ngành nghìn tỷ: Thế hệ kế nghiệp học vấn ‘cực khủng’, nhiều người làm Chủ tịch, Giám đốc
(Thị trường tài chính) - Gia tộc này trưởng thành như một dòng chảy ngầm - bền bỉ, tinh tế và khó đoán định.
Từ cơ sở dệt may bình dân đến biểu tượng mới của giới siêu giàu Việt
Khi nhắc đến những gia tộc thịnh vượng và có ảnh hưởng trong giới kinh doanh Việt Nam, không ít người đặt câu hỏi về đế chế Sơn Kim - một hệ thống doanh nghiệp tồn tại qua nhiều thập kỷ nhưng thông tin công khai lại rất hạn chế.
Sơn Kim Group hiện là một trong những tập đoàn tư nhân lâu đời, với hệ sinh thái đa ngành trải rộng từ bất động sản, thời trang, bán lẻ đến truyền thông và chăm sóc sức khỏe.
Hành trình của gia tộc này bắt đầu từ năm 1957 với Hợp tác xã Đại Thành, cơ sở dệt may tư nhân do bà Nguyễn Thị Sơn sáng lập tại Sài Gòn. Sau năm 1975, khi các cơ sở tư nhân được chuyển đổi thành doanh nghiệp Nhà nước, bà Sơn tiếp tục điều hành trong lĩnh vực dệt may.
Đến năm 1987, bà được giao quản lý Xí nghiệp Giày da và May mặc Xuất khẩu (Legamex) và trở thành Tổng Giám đốc hai năm sau đó. Dưới sự lãnh đạo của bà, Legamex nhanh chóng trở thành một trong những doanh nghiệp dệt may xuất khẩu lớn nhất Việt Nam, mở rộng thị trường sang Liên Xô, Nhật Bản, Ba Lan và Pháp, đồng thời là đơn vị tiên phong trong thí điểm cổ phần hóa.
Sau khi rời Legamex, bà Nguyễn Thị Sơn thành lập thương hiệu Lega-Fashion và đến năm 1993 chính thức lập Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Sơn Kim, tiền thân của Sơn Kim Group hiện nay. Từ đây, thế hệ kế nghiệp bắt đầu tham gia điều hành và mở rộng hoạt động kinh doanh, chuyển đổi từ sản xuất sang mô hình tập đoàn đa ngành.
Trong cấu trúc tập đoàn, bất động sản là trụ cột then chốt. Dưới sự lãnh đạo của ông Nguyễn Hoàng Tuấn - con trai cả của bà Sơn, SonKim Land được thành lập và định vị ở phân khúc cao cấp. Các dự án như The Nassim, Gateway Thảo Điền, The Metropole Thủ Thiêm hay Serenity Sky Villas đã đưa SonKim Land vào nhóm doanh nghiệp phát triển bất động sản hạng sang tại TP. Hồ Chí Minh.
Chiến lược tập trung vào các quỹ đất trung tâm thay vì mở rộng vùng ven giúp công ty xây dựng thương hiệu gắn với phân khúc boutique - ít dự án nhưng có giá trị thương hiệu cao.
Hiện SonKim Land tiếp tục mở rộng với các dự án quy mô lớn, trong đó nhiều sản phẩm hướng đến khách hàng cao cấp và nhà đầu tư quốc tế.
Song song với bất động sản, Sơn Kim phát triển mạnh trong lĩnh vực thời trang thông qua Sơn Kim Mode - doanh nghiệp được thành lập từ cuối thập niên 1990. Thương hiệu VERA ra đời năm 1997 là kết quả liên doanh với Quadrille Nishida (Nhật Bản), tiếp đó là việc đưa thương hiệu Jockey (Mỹ) vào Việt Nam năm 2001, mở rộng sang các dòng sản phẩm nam giới và thể thao. Các liên doanh này giúp công ty nhanh chóng tiếp cận tiêu chuẩn thiết kế và quản trị chuỗi cung ứng quốc tế.
Đến năm 2006, Sơn Kim mở rộng sang mảng truyền thông và bán lẻ, thành lập Vision 21 - tiền thân của GS Shop sau khi hợp tác với GS Home Shopping (Hàn Quốc). Hệ thống này kết hợp bán hàng qua truyền hình, thương mại điện tử và cửa hàng vật lý, đặt nền tảng cho lĩnh vực bán lẻ tích hợp sau này. Cũng trong năm đó, công ty thành lập SonKim Bắc Ninh để tăng năng lực sản xuất và phân phối.
Năm 2017 đánh dấu bước chuyển mô hình sang tập đoàn đầu tư, khi Sơn Kim Retail được thành lập để quản lý các mảng có tốc độ tăng trưởng cao. Cùng năm, Sơn Kim ký kết hợp tác với GS25 - chuỗi cửa hàng tiện lợi Hàn Quốc, chính thức tham gia lĩnh vực bán lẻ hiện đại.
Sau đó, doanh nghiệp tiếp tục mở rộng sang F&B với các thương hiệu Watami Japanese Dining và Kyo Watami, hợp tác cùng tập đoàn Watami Nhật Bản.
Bên cạnh việc phát triển thương hiệu, tập đoàn xây dựng chuỗi cung ứng riêng, thành lập Global Target và Logis DC Park để sản xuất nhãn hàng nội bộ, phục vụ cả hệ thống bán lẻ và xuất khẩu. Đến năm 2020, Sơn Kim mở rộng sang chăm sóc sức khỏe với thương hiệu HealthSpa, hoàn thiện mô hình hệ sinh thái hướng đến phong cách sống tích hợp.
Theo cấu trúc tổ chức hiện nay, Sơn Kim Group vận hành khoảng 11 công ty thành viên, tập trung vào bốn mảng chính: bất động sản, thời trang, bán lẻ và truyền thông. Mỗi công ty hoạt động độc lập nhưng chịu kiểm soát tài chính tập trung. Việc tách biệt giữa quyền sở hữu và điều hành được duy trì nhằm đảm bảo tính minh bạch trong quản trị - điều hiếm thấy ở doanh nghiệp gia đình Việt Nam.
Trong giới đầu tư, Sơn Kim được đánh giá là một trong những tập đoàn nội địa có khả năng hợp tác quốc tế tốt. Sự tham gia của EXS Capital (Hong Kong) cùng các đối tác như Hongkong Land và GS E&C giúp công ty vừa có nguồn vốn ổn định, vừa tiếp cận chuẩn mực quản trị toàn cầu.
Trải qua gần 70 năm hình thành, từ một cơ sở dệt may thủ công đến hệ sinh thái đa ngành, Sơn Kim Group hiện nằm trong nhóm tập đoàn tư nhân có ảnh hưởng lớn tại TP. Hồ Chí Minh.
Dù hiếm khi công khai thông tin, các dữ kiện tài chính, đối tác và cấu trúc vận hành cho thấy đây là một mô hình doanh nghiệp gia đình được tổ chức bài bản, phát triển ổn định qua nhiều thế hệ và duy trì vị thế bằng sự kiểm soát nội lực hơn là phô trương thương hiệu.
Toàn nhân vật học vấn “cực khủng”, thế hệ kế nghiệp phủ sóng đa ngành
Trong lịch sử phát triển của Sơn Kim Group, vai trò của bà Nguyễn Thị Sơn đặc biệt quan trọng. Bà không chỉ là người sáng lập, mà còn là người định hình văn hóa doanh nghiệp và tư duy kinh doanh của các thế hệ sau.
Sinh ra và lớn lên tại Sài Gòn, bà Sơn sớm bộc lộ năng khiếu lãnh đạo và tư duy tổ chức. Bà Nguyễn Thị Sơn có nền tảng học vấn vững chắc.
Bà từng theo học tiếng Anh tại Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh, ngành Luật tại Đại học Luật Hà Nội, sau đó tiếp tục chương trình Business Law tại University of California, Davis (Hoa Kỳ) - một trong những trường thuộc hệ thống Đại học California, xếp nhóm đại học nghiên cứu hàng đầu thế giới.
Bà từng đảm nhiệm vai trò Phó Tổng thư ký Trung ương Hội Luật gia Việt Nam và Viện trưởng Viện Khoa học Pháp lý và Kinh doanh Quốc tế (IBLA). Hiện bà là Chủ tịch Hội đồng Quản trị Trường THCS, THPT Duy Tân tại TP. Hồ Chí Minh.
Trải qua nhiều biến động, bà Nguyễn Thị Sơn vẫn duy trì được định hướng phát triển của gia đình, đồng thời nuôi dạy 5 người con trưởng thành và đều thành công trong các lĩnh vực khác nhau: từ bất động sản, dược phẩm, bán lẻ đến thiết kế nội thất.
Người con gái cả - bà Nguyễn Thị Hồng Vân, là một trong những nữ doanh nhân nổi bật. Bà khởi nghiệp trong lĩnh vực may mặc xuất khẩu, trước khi cùng chồng sáng lập Công ty Cổ phần Công nghệ Sinh học Dược Nanogen - đơn vị được biết đến với các sản phẩm điều trị ung thư, viêm gan và đặc biệt là vaccine Nanocovax, vaccine COVID-19 đầu tiên do Việt Nam nghiên cứu và phát triển.
Từ năm 2021, bà Hồng Vân đảm nhiệm vai trò Tổng Giám đốc kiêm người đại diện pháp luật của Nanogen. Trước đó, bà từng đồng sáng lập Trường THPT Duy Tân, sau đó chuyển giao điều hành để tập trung vào lĩnh vực dược.
Chồng của bà Nguyễn Thị Hồng Vân là ông Hồ Nhân - Tiến sĩ công nghệ sinh học, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Nanogen. Ông từng là thành viên HĐQT Công ty Chứng khoán Vina (VinaSecurities (2013-2017) và có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực đầu tư, mua bán - sáp nhập (M&A) trong ngành dược, bệnh viện và thiết bị y tế tại Mỹ và Hồng Kông.
Ông qua đời ngày 12/5/2025, hưởng thọ 59 tuổi, sau thời gian dài điều trị bệnh. Bà Nguyễn Thị Sơn đã chia sẻ thông tin này trên mạng xã hội như một lời tưởng niệm người con rể.
Người con trai thứ 2 của bà Sơn là ông Nguyễn Hoàng Tuấn - Chủ tịch Sơn Kim Group và Chủ tịch SonKim Land. Ông là người đóng vai trò quan trọng trong việc đưa Sơn Kim từ doanh nghiệp gia đình trở thành tập đoàn đa ngành có hợp tác quốc tế sâu rộng.
Dưới sự điều hành của ông, SonKim Land thu hút được nhiều nguồn vốn ngoại, đặc biệt từ EXS Capital (Hong Kong), ACA Investments (Nhật Bản) và Hongkong Land. Các thương vụ hợp tác và đầu tư trong giai đoạn 2013-2017 được đánh giá là những thương vụ M&A tiêu biểu trong ngành bất động sản Việt Nam.
Với chiến lược tập trung vào phân khúc hạng sang và mô hình phát triển tinh gọn, SonKim Land trở thành thương hiệu quen thuộc trong nhóm nhà phát triển bất động sản cao cấp tại TP. Hồ Chí Minh.
Thế hệ thứ ba của gia đình cũng đã bắt đầu tham gia quản lý doanh nghiệp. Con trai ông Nguyễn Hoàng Tuấn - anh Nguyễn Hoàng Việt (sinh năm 1995), cùng em gái Nguyễn Khánh Linh (sinh năm 2000) đều được đào tạo bài bản và hỗ trợ các hoạt động kinh doanh của gia đình.
Người con thứ 3 của bà Sơn - ông Nguyễn Hoàng Anh, chọn hướng đi khác biệt khi khởi nghiệp trong lĩnh vực cà phê. Là người sáng lập thương hiệu Golden Mountain Coffee & Tea, ông theo đuổi mô hình sản xuất cà phê sạch, chú trọng yếu tố bền vững và tiêu chuẩn quốc tế.
Từ năm 2013, thương hiệu này đã phát triển chuỗi cửa hàng riêng và xuất khẩu sản phẩm sang nhiều thị trường, đạt các chứng nhận quốc tế như UTZ, Rainforest và FairTrade.
Người con trai thứ 4 - ông Nguyễn Hoàng Lâm là người sáng lập Công ty Thiết kế nội thất Duy Quân. Doanh nghiệp này đảm nhận nhiều dự án thiết kế cho hệ thống cửa hàng GS25 và thương hiệu thời trang VERA - những mảng kinh doanh thuộc hệ sinh thái Sơn Kim Group.
Ban đầu, ông Hoàng Lâm thành lập công ty cùng bạn bè, nhận được hỗ trợ từ các anh chị trong gia đình, sau đó từng bước phát triển thành doanh nghiệp độc lập trong lĩnh vực thiết kế và thi công nội thất.
Con gái út của bà Sơn - bà Nguyễn Thị Hồng Trang, hiện là Tổng Giám đốc chuỗi cửa hàng tiện lợi GS25 Việt Nam và thành viên Hội đồng Quản trị Sơn Kim Mode. Bà Hồng Trang đảm nhiệm vai trò điều hành mảng bán lẻ hiện đại, phát triển chuỗi cửa hàng GS25 sau khi Sơn Kim Retail ký kết nhượng quyền với đối tác Hàn Quốc vào năm 2017.
Dưới sự điều hành của bà, GS25 Việt Nam mở rộng nhanh chóng tại các đô thị lớn, trở thành một trong những chuỗi cửa hàng tiện lợi phát triển mạnh trong giai đoạn 2020-2024.
Văn hóa doanh nghiệp của Sơn Kim Group chịu ảnh hưởng rõ nét từ triết lý của bà Nguyễn Thị Sơn: chú trọng học vấn, tính kỷ luật và sự tự lập. Các thế hệ kế cận được khuyến khích học tập tại các trường đại học uy tín trong và ngoài nước, đồng thời tham gia điều hành sớm để rèn luyện năng lực thực tế. Chính mô hình kế thừa có kiểm soát này giúp gia tộc duy trì được định hướng phát triển lâu dài, không phụ thuộc vào một cá nhân duy nhất.
