Gia đình trí thức danh giá của Việt Nam có bố là nhà ngoại giao, nhà văn hóa kiệt xuất, con là Anh hùng Lao động
(Thị trường tài chính) -Nhằm tri ân ông và gia đình, tên tuổi của Giáo sư Hoàng Minh Giám đã được đặt tên cho con phố ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.
Nhà ngoại giao, nhà văn hóa lớn của dân tộc
Giáo sư Hoàng Minh Giám sinh năm 1904 tại Đông Ngạc, Từ Liêm, Hà Nội. Thân sinh ông là cụ Phó bảng Hoàng Tăng Bí, một trong những sáng lập viên và giảng viên của Đông Kinh Nghĩa Thục. Thân mẫu ông là con gái của Thượng thư Bộ học Cao Xuân Dục (triều vua Thành Thái và Duy Tân).
Hoàng Minh Giám tốt nghiệp Trường Cao đẳng Sư phạm Đông Dương khóa II. Sau đó, ông bị điều sang Campuchia dạy tại Trường Trung học Sisovath. Tại đây, ông viết nhiều bài báo bằng tiếng Pháp có xu hướng chống chế độ thực dân Pháp, nên bị buộc thôi việc.
Về Sài Gòn (nay là TP. Hồ Chí Minh), ông dạy học ở các trường tư thục và tiếp tục viết cho các báo lớn như La Cloche Féleé (Chuông Rè) của Nguyễn An Ninh, L’Annam (Nước Nam) của Phan Văn Trường, Le Nhaqué (Người Nhà quê) của Nguyễn Khánh Toàn.
Năm 1932, ông về Hà Nội dạy học tại Trường Tư thục Gia Long. Đến năm 1935, Hoàng Minh Giám kết nối cùng nhiều trí thức yêu nước như Phan Thanh, Đặng Thai Mai, Phạm Vũ Ninh, mở Trường Tư thục Thăng Long. Với tài năng của mình, ông được tin tưởng giao trọng trách làm hiệu trưởng.
Dưới sự lãnh đạo và giảng dạy của các trí thức yêu nước, ngôi trường này đã trở thành "cái nôi" của nhiều cán bộ cách mạng xuất sắc, sau này trở thành lãnh đạo cao cấp của Đảng, Nhà nước.
Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, Hoàng Minh Giám giữ nhiều chức vụ quan trọng. Ông trở thành một cộng sự gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp.
Ông được đích thân Chủ tịch Hồ Chí Minh mời tham gia Chính phủ lâm thời, làm Đổng lý Văn phòng Bộ Nội vụ. Khi vừa nhậm chức, Giáo sư Hoàng Minh Giám đã cùng Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp Thiếu tá tình báo Mỹ.
Ông cũng ở bên cạnh Bác Hồ trong cuộc đàm phán cam go với J. Sainteny, dẫn đến việc ký kết Hiệp định Sơ bộ 6/3/1946. Văn bản hiệp định do Hoàng Minh Giám và Léon Pignon soạn thảo.
Sau đó, ông tháp tùng Chủ tịch Hồ Chí Minh hội kiến với Đô đốc kiêm Cao ủy Pháp ở Đông Dương D’Argenlieu trên vịnh Hạ Long.
Ngày 31/5/1946, Bác Hồ cùng Phái đoàn Việt Nam rời Hà Nội đi Pháp dự Hội nghị Fontainebleau. Đáng nói, Giáo sư Hoàng Minh Giám là một thành viên trong Phái đoàn.
Tháng 11/1946, ông quay về Hà Nội, nhận chức Thứ trưởng Bộ Ngoại giao. Đến tháng 3/1947, Hoàng Minh Giám được cử giữ chức Bộ trưởng Bộ Ngoại giao.
Sau ngày Hà Nội giải phóng năm 1954, Giáo sư Giám chuyển sang làm Bộ trưởng Bộ Văn hóa. Vốn là người nặng lòng với văn hóa, trong hơn 20 năm (1954-1976) làm Bộ trưởng Bộ Tuyên truyền, sau đó là Bộ trưởng Bộ Văn hóa (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), ông đã có nhiều đóng góp to lớn.
Với những cống hiến của mình, Bộ trưởng Hoàng Minh Giám đã được Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Độc lập hạng Nhất, Huân chương kháng chiến chống Pháp và kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất… cùng nhiều phần thưởng cao quý khác của các bộ, ngành trong nước và quốc tế.
Giáo sư Hoàng Minh Giám mất ngày 12/01/1995. Nhằm tri ân ông và gia đình, tên tuổi của Giáo sư Hoàng Minh Giám đã được đặt tên cho con đường ở Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Hoàng Tăng Bí - người cha của ông, cũng được đặt tên cho một con đường ở vùng ven đô Hà Nội. Cao Xuân Dục - ông ngoại của Giáo sư Hoàng Minh Giám cũng được đặt tên cho bốn con đường ở Vinh, Huế, Đà Nẵng và TP. Hồ Chí Minh.
Con trai là "cây đại thụ" của thể thao Việt Nam
Gia đình Giáo sư Hoàng Minh Giám là một trong những gia đình trí thức danh giá của Việt Nam. Các thế hệ sau không ngừng nối tiếp, kế thừa phẩm chất cao quý. Trong khi Giáo sư Hoàng Minh Giám dành cả cuộc đời mình để phục vụ sự nghiệp giáo dục, văn hóa và ngoại giao, thì con trai ông, Hoàng Vĩnh Giang, đã tiếp bước, mang đến những đóng góp lớn lao trong lĩnh vực thể thao.
Hoàng Vĩnh Giang sinh năm 1946, vốn có năng khiếu thể thao từ bé. Ông Vĩnh Giang chơi tốt nhiều môn thể thao như bóng rổ, bóng chuyền, bóng đá, điền kinh và võ. Sau nhiều nỗ lực theo đuổi đam mê, ông Vĩnh Giang trở thành vận động viên xuất sắc, lập kỷ lục nhảy xa 1m96 và rất lâu sau mới có người vượt qua được cột mốc này.
Kể từ 2003, ông Hoàng Vĩnh Giang đã được xem là "chiến lược gia" của thể thao Hà Nội và cả nước, gắn với thời điểm thành công rực rỡ của Việt Nam khi tổ chức thành công SEA Games 22. Thời điểm đó, ông Vĩnh Giang là Giám đốc Sở Thể dục Thể thao Hà Nội, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Ủy ban Olympic Việt Nam.
Năm 2006, ông Hoàng Vĩnh Giang được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới vì những đóng góp của ông đối với nền thể thao Việt Nam, trở thành người đầu tiên trong ngành Thể dục thể thao được phong tặng danh hiệu này.
Năm 2012, ông được Ủy ban Olympic quốc tế trao tặng giải thưởng quốc tế. Những năm cuối đời, ông Hoàng Vĩnh Giang vẫn cống hiến cho sự nghiệp thể thao trong vai trò Phó Chủ tịch Hội đồng Olympic châu Á, Phó Chủ tịch Ủy ban Olympic Việt Nam, Chủ tịch Liên đoàn Võ thuật Cổ truyền Việt Nam.
Ngày 11/9/2021, ông Hoàng Vĩnh Giang qua đời ở tuổi 75 tại nhà riêng.
Bài viết sử dụng thông tin tham khảo từ các nguồn:
Giáo sư Hoàng Minh Giám – Nhà ngoại giao, nhà văn hóa (Bảo tàng Lịch sử Quốc gia)
Bộ trưởng Hoàng Minh Giám - Người con của thế hệ vàng (Trang thông tin Đối ngoại - Cơ quan của Ban chỉ đạo công tác thông tin đối ngoại)
