Đúng ngày này 5 năm trước, ca mắc COVID-19 đầu tiên trên thế giới được phát hiện tại Vũ Hán, Trung Quốc
(Thị trường tài chính) - Sau 5 năm, những tác động của COVID-19 vẫn còn in đậm, trở thành một phần không thể thiếu của lịch sử hiện đại.
COVID-19 là một bệnh truyền nhiễm do virus SARS-CoV-2, thuộc họ coronavirus, gây ra. Bệnh được phát hiện lần đầu tiên vào tháng 12/2019 tại thành phố Vũ Hán, Trung Quốc và nhanh chóng bùng phát thành đại dịch toàn cầu.
Đại dịch buộc nhân loại đối mặt với cuộc khủng hoảng chưa từng có, từ y tế, kinh tế đến xã hội. Sau 5 năm, khi nhìn lại, những tác động của COVID-19 vẫn còn in đậm, trở thành một phần không thể thiếu của lịch sử hiện đại.
Từ căn bệnh lạ tại chợ hải sản đến đại dịch toàn cầu
Đến nay, thời điểm chính xác khi đại dịch COVID-19 bùng phát và nguồn gốc của nó vẫn chưa được xác định rõ ràng. Danh tính “bệnh nhân số 0” cũng là chủ đề gây tranh cãi.
Theo SCMP, vào ngày 11/12/2019, một phụ nữ 57 tuổi tại Vũ Hán có kết quả xét nghiệm dương tính với virus corona có thể là “bệnh nhân số 0” của đại dịch. Ngày 27/12, một bệnh viện ở Vũ Hán đã báo cáo tình hình lên Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CCDC). Đến ngày 31/12, CCDC Vũ Hán xác nhận một cụm ca viêm phổi chưa rõ nguyên nhân liên quan đến chợ hải sản Hoa Nam, cùng ngày WHO nhận được cảnh báo từ chính quyền Trung Quốc về những ca bệnh viêm phổi bí ẩn.
Do tính nguy hiểm, khả năng lây lan và nguồn gốc chưa được làm rõ, các bệnh nhân sau đó đã được cách ly nghiêm ngặt.
Ngày 9/1/2020, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác nhận dịch bệnh tại Vũ Hán là do một loại virus corona mới gây ra, có khả năng gây bệnh từ cảm lạnh thông thường đến hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng. Ngày 11/1, Trung Quốc báo cáo ca tử vong đầu tiên do virus này là một người đàn ông 61 tuổi.
Cùng thời điểm, lệnh hạn chế đi lại được ban hành, khiến nhiều người tìm cách rời khỏi Vũ Hán trong thời gian ngắn. Những người ở lại chịu cảnh cách ly tại nhà, tuân thủ lệnh phong tỏa nghiêm ngặt. Tình trạng "thành phố ma" của Vũ Hán khiến cả thế giới bàng hoàng và lo lắng vì chưa từng có tiền lệ.
Dù các biện pháp kiểm soát được áp dụng, virus corona vẫn lây lan nhanh chóng, ban đầu trong nội địa Trung Quốc và sau đó lan rộng toàn cầu. Từ Vũ Hán, nhiều thành phố khác trên thế giới cũng bị đặt trong tình trạng phong tỏa khẩn cấp.
Những cột mốc trong đại dịch COVID-19
Vào ngày 23/1/2020, Việt Nam ghi nhận ca nhiễm COVID-19 đầu tiên tại TP. Hồ Chí Minh, do virus SARS-CoV-2 gây ra.
Chỉ một tháng sau, ngày 30/1/2020, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã công bố tình trạng khẩn cấp y tế toàn cầu khi số ca bệnh tại Trung Quốc tăng nhanh.
Đến ngày 11/3/2020, WHO chính thức xác nhận dịch COVID-19, do chủng mới của virus Corona (SARS-CoV-2), là một đại dịch toàn cầu.
Mặc dù nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ đã áp dụng các biện pháp đa dạng để kiểm soát sự lây lan của virus, bao gồm kiểm soát xuất nhập cảnh nghiêm ngặt, COVID-19 vẫn không bỏ sót bất kỳ nơi nào. Thời gian cách ly, phong tỏa, cùng sự gia tăng liên tục của số ca nhiễm và tử vong đã trở thành nỗi ám ảnh toàn cầu, không trừ một ai.
Trong 4 tháng đầu năm 2020, hơn 3 triệu ca nhiễm và trên 210.000 ca tử vong được ghi nhận. Mỹ chịu ảnh hưởng nặng nề, với hơn 100.000 ca tử vong tính đến ngày 28/5/2020.
Các đợt bùng phát liên tiếp diễn ra trên khắp 5 châu lục, đạt đỉnh từ năm 2020-2022. Một số nơi, như Trung Quốc, áp dụng các biện pháp phong tỏa và cách ly nghiêm ngặt, trong khi các quốc gia ở châu Âu lại chọn hướng tiếp cận nhẹ nhàng hơn. Dù phương pháp khác nhau, dịch bệnh vẫn để lại nỗi đau và thay đổi sâu sắc trong cuộc sống của mọi người.
Năm 2021, Vaccine COVID-19 được phát triển và phân phối nhanh chóng. Các loại vaccine như Pfizer, Moderna và AstraZeneca trở thành những công cụ chủ chốt trong cuộc chiến chống đại dịch.
Từ năm 2022-2023, dù đại dịch dần được kiểm soát nhờ tỷ lệ tiêm chủng cao, các biến thể mới của virus vẫn xuất hiện, đặt ra thêm nhiều thách thức.
Theo số liệu từ Worldometers, tính đến tháng 4/2024, hơn 7 triệu người tử vong và hơn 700 triệu ca nhiễm COVID-19 đã được ghi nhận, dù con số này vẫn gây tranh cãi. Tại Việt Nam, Bộ Y tế báo cáo đến ngày 15/1/2024, có 11.625.195 ca nhiễm và 43.206 ca tử vong do COVID-19.
Những sự thay đổi trong cuộc sống vì COVID-19
Đến cuối năm nay, COVID-19 đã trở thành một phần của "bình thường mới". Mặc dù vẫn xuất hiện các ca nhiễm mới và biến thể của virus nhưng thế giới đã thích nghi để sống chung với dịch bệnh này.
Nhiều quốc gia đang chú trọng nâng cấp hệ thống y tế, phát triển các loại vaccine thế hệ mới và xây dựng chiến lược ứng phó với nguy cơ đại dịch trong tương lai.
Sau 5 năm, COVID-19 dường như trở thành một cơn ác mộng đã qua. Dù có mắc bệnh hay không, sức khỏe thể chất hay tinh thần, cuộc sống của tất cả chúng ta đều đã bị thay đổi theo cách không mong đợi.
Những tháng ngày cách ly, hạn chế đi lại và tiếp xúc đã dẫn đến vô số ca trầm cảm. Văn hóa làm việc từ xa (work from home) trở thành phổ biến, trong khi hàng trăm triệu học sinh, sinh viên không thể đến trường trực tiếp. Rất nhiều cuộc gặp gỡ, cơ hội và khoảnh khắc "bình thường" đã bị bỏ lỡ. Ở mức độ rộng hơn, COVID-19 đã tác động sâu rộng đến nền kinh tế và xã hội toàn cầu.
Thế nhưng đây không chỉ là một chương đen tối trong lịch sử mà còn là động lực để thế giới xây dựng một tương lai tươi sáng hơn. Dù đầy đau thương và khó khăn, COVID-19 đã để lại những di sản quan trọng, là lời nhắc nhở rằng chỉ khi đoàn kết, chúng ta mới có thể vượt qua thử thách.
Tổng hợp
