Di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được đề xuất trình UNESCO ghi danh
(Thị trường tài chính) - Thông tin được đưa ra mới đây tại Hội thảo khoa học “Chuỗi giá trị ngành công nghiệp cà phê toàn cầu - Phát triển toàn cầu, địa phương và bền vững”.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép tỉnh Đắk Lắk lập Hồ sơ khoa học Di sản văn hóa phi vật thể “Tri thức trồng và chế biến cà phê Đắk Lắk” để ghi danh vào Danh sách của UNESCO.
Đây được xem là dấu mốc quan trọng, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và Chính phủ đối với việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa cà phê Việt Nam, trong đó Đắk Lắk giữ vai trò trung tâm.
Thông tin được ông Trần Hồng Tiến, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk chia sẻ tại Hội thảo khoa học “Chuỗi giá trị ngành công nghiệp cà phê toàn cầu - Phát triển toàn cầu, địa phương và bền vững”, diễn ra ngày 6/12 tại Bảo tàng Thế giới Cà phê (Đắk Lắk). Sự kiện do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk phối hợp Trường Đại học Văn hóa TP. Hồ Chí Minh tổ chức.
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lâm Nhân, Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa TP. Hồ Chí Minh cho biết, cà phê là cây công nghiệp chiến lược và là niềm tự hào của Đắk Lắk nói riêng, Tây Nguyên nói chung. Tuy nhiên, loại cây này có yêu cầu sinh thái đặc thù, không giữ nước trong mùa mưa nhưng đòi hỏi lượng nước lớn vào mùa khô; phù hợp khu vực cao nguyên nhưng nhạy cảm trước biến đổi khí hậu.
Vì vậy, Hội thảo được kỳ vọng không chỉ là diễn đàn khoa học mà còn góp phần kiến tạo tầm nhìn cho sự phát triển của ngành cà phê Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu; từ tri thức trồng, chăm sóc, chế biến đến văn hóa thưởng thức; công nghiệp, công nghệ, thương hiệu cà phê; trách nhiệm xã hội, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Lâm Nhân nhấn mạnh Hội thảo mang ý nghĩa quan trọng trong tiến trình xây dựng hồ sơ “Tri thức trồng, chế biến và thưởng thức cà phê” trình UNESCO ghi danh vào Danh sách Thực hành tốt bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, đồng thời là cơ hội tôn vinh tri thức bản địa, gia tăng giá trị thương hiệu cà phê Việt Nam và khẳng định vai trò đóng góp của Tây Nguyên trên bản đồ di sản văn hóa thế giới.
Trước đó, ngày 5/3, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 548/QĐ-BVHTTDL về Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Theo quyết định này, “Tri thức trồng và chế biến cà phê Đắk Lắk” được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia thuộc loại hình Tri thức dân gian.
Tri thức trồng và chế biến cà phê được nhận diện tại hầu hết các huyện trong tỉnh Đắk Lắk, tập trung ở thành phố Buôn Ma Thuột và các huyện Cư M’gar, Krông Pắc, Ea H’leo, Cư Kuin, thị xã Buôn Hồ. Chủ thể văn hóa của di sản gồm các cá nhân, gia đình nắm giữ và trao truyền tri thức qua nhiều thế hệ, bao gồm đồng bào Ê Đê, M’Nông và những người nhập cư đến đây trồng cà phê từ những năm 50 của thế kỷ XX. Tri thức này không ngừng được kế thừa, sáng tạo và phát triển theo thời gian.
Đắk Lắk hiện được mệnh danh là “thủ phủ” cà phê của Việt Nam, với diện tích khoảng 210.000 ha và sản lượng hơn 520.000 tấn mỗi năm, chiếm trên 30% sản lượng cà phê toàn quốc. Cà phê đóng vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế - xã hội, tạo sinh kế cho người dân. Nhờ sự hỗ trợ của các bộ ngành và sự năng động của doanh nghiệp, cà phê Đắk Lắk đã xuất khẩu đến hơn 70 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Những năm gần đây, hoạt động sản xuất và chế biến cà phê tại Đắk Lắk được khai thác gắn với du lịch trải nghiệm, du lịch văn hóa và sinh thái, thu hút lượng lớn du khách đến tham quan.
