Chàng trai 18 tuổi ở Trung Quốc bị tử hình oan sau khi vô tình bắt gặp án mạng trên đường: Sự thật được 'vén màn' sau gần 20 năm
(Thị trường tài chính) - Sau nhiều năm bị xử tử, anh mới được minh oan khi hung thủ thực sự ra đầu thú, phơi bày một trong những vụ án oan nghiêm trọng.
Bi kịch bắt đầu vào một buổi tối tháng 4/1996 tại Trung Quốc. Sau ca làm, công nhân nhà máy thuốc lá trở về ký túc xá, còn Huugjilt ra ngoài mua kẹo cao su. Khi đi ngang khu nhà vệ sinh công cộng gần ký túc xá nhà máy dệt len, anh nghe tiếng hét thất thanh của một phụ nữ.
Hoảng sợ, anh chạy đi tìm bạn thân là Yan Feng quay lại kiểm tra. Cả hai đứng ngoài gọi lớn nhưng không ai đáp lại. Lấy hết can đảm, Huugjilt bước vào và nhìn thấy một cô gái nằm ngửa, tóc rối, phần thân dưới không còn mặc quần áo. Cảnh tượng khiến họ bỏ chạy trong hoang mang.
Huugjilt muốn báo cảnh sát, nhưng Yan Feng do dự vì sợ liên lụy. Sau khi khuyên bạn quay về báo quản lý nhà máy, anh lập tức đến đồn cảnh sát trình báo. Kết quả khám nghiệm cho thấy nạn nhân mới 20 tuổi, bị cưỡng hiếp và siết cổ, tử vong chưa đầy 1 giờ. Hiện trường không có dấu hiệu cạy phá, cơ quan điều tra cho rằng hung thủ tấn công nạn nhân bất ngờ ở cự ly gần.
Khoảng hơn 22h ngày xảy ra vụ án, cảnh sát đưa cả hai về đồn lấy lời khai. Yan Feng được thả sau đó, còn Huugjilt bị còng tay dù liên tục khẳng định vô tội. Anh trở thành nghi phạm chỉ vì là người đầu tiên trình báo và bị buộc nhận tội trong quá trình thẩm vấn đầy áp lực khi mới 18 tuổi. Chỉ hai ngày sau, gia đình nhận thông báo anh đã nhận tội hiếp dâm và giết người.
Hồ sơ điều tra quy kết rằng Huugjilt lẻn vào nhà vệ sinh nữ, siết cổ nạn nhân rồi kéo Yan Feng đến nhằm che giấu hành vi. Cảnh sát còn cho biết mẫu máu dưới móng tay của anh trùng với dấu vết tìm thấy trên cổ nạn nhân.
Chỉ 1 tháng sau, Tòa trung cấp Hohhot tuyên án tử hình đối với Huugjilt. Các đơn kháng cáo đều bị bác bỏ và bản án được phê chuẩn nhanh chóng. Ngày 10/6/1996, anh bị xử bắn. Từ đó, gia đình sống trong nỗi đau và sự xa lánh của cộng đồng.
Vụ án diễn ra trọn vẹn chỉ trong 61 ngày, thời điểm Trung Quốc đang triển khai chiến dịch trấn áp tội phạm trên phạm vi toàn quốc, yêu cầu cơ quan tố tụng xử lý nhanh các vụ án hình sự.
Mãi đến năm 2005, vụ án xuất hiện tình tiết mới quan trọng khi Zhao Zhihong, nghi phạm trong nhiều vụ hiếp dâm và giết người, nhận chính hắn mới là hung thủ trong vụ năm 1996. Zhao bị cáo buộc tấn công tình dục và giết hại 10 phụ nữ từ năm 1996 đến 2005.
Gia đình Huugjilt gửi đơn kêu oan và được một phóng viên pháp luật của Tân Hoa Xã tại Nội Mông Cổ hỗ trợ.
Đến cuối năm 2007, Zhao bị đưa ra xét xử sau khi gửi đơn xin đền mạng tới Viện Kiểm sát khu tự trị nhằm minh oan cho người bị kết tội thay. Tuy vậy, sự thay đổi nhân sự trong cơ quan tố tụng khiến quá trình xem xét hồ sơ của Huugjilt tiếp tục bị đình lại.
Phải đến tháng 11/2014, tức gần 20 năm sau vụ án, Tòa án Tối cao Nội Mông Cổ mới mở phiên tái thẩm. Kết quả điều tra chỉ ra nhiều điểm bất hợp lý, từ phương thức gây án đến lời khai của Huugjilt về ngoại hình và giọng nói của nạn nhân. Ngày 15/12/2014, anh chính thức được tuyên vô tội. Đến tháng 7/2019, Zhao Zhihong bị tuyên án tử hình.
Bà Shang Aiyun, mẹ Huugjilt, nói rằng bà sẽ sao chép bản án và đốt trước mộ con để linh hồn con trai được an ủi. Phó Chánh án Tòa án Tối cao Zhao Jianping gửi lời xin lỗi tới gia đình và cho biết ngành tòa án đã rút ra nhiều bài học sâu sắc. Tòa án trao cho gia đình khoản bồi thường ban đầu 30.000 nhân dân tệ và khẳng định sẽ xem xét thêm khoản bồi thường tiếp theo.
Gia đình Huugjilt cũng có quyền khởi kiện các cơ quan điều tra, viện kiểm sát và thẩm phán từng tham gia vụ án. Sau quá trình rà soát, 27 quan chức liên quan đã bị kỷ luật với các hình thức từ cảnh cáo, khiển trách đến giáng chức.
