Chặn sông Sài Gòn, đào đắp thủ công hơn 11,6 triệu m3 đất để xây hồ nhân tạo lớn nhất Việt Nam: Quy mô rộng trên 2.200 lần Hồ Gươm
(Thị trường tài chính) - Đây là nguồn nước chiến lược của toàn vùng Đông Nam Bộ có vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp và cấp nước sinh hoạt.
Công trình quan trọng của Đông Nam Bộ
Nằm giữa vùng giáp ranh 3 tỉnh Tây Ninh, TP. Hồ Chí Minh và Đồng Nai, hồ Dầu Tiếng được xem là công trình thủy lợi có quy mô lớn nhất Việt Nam, đồng thời là hồ nhân tạo có sức chứa thuộc hàng đầu Đông Nam Á.
Hồ Dầu Tiếng là công trình thủy lợi có quy mô lớn nhất Việt Nam. Ảnh: Internet
Với diện tích mặt nước lên tới 270km² và dung tích trung bình 1,58 tỷ m³, hồ Dầu Tiếng rộng gấp 2.225 lần Hồ Gươm và 50 lần Hồ Tây. Đây là nguồn nước chiến lược của toàn vùng Đông Nam Bộ, giữ vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, cấp nước sinh hoạt và bảo đảm an ninh nguồn nước.
Hồ Dầu Tiếng được khởi công năm 1981. Để xây dựng công trình, Việt Nam đã chặn dòng thượng nguồn sông Sài Gòn, huy động khoảng 15 triệu ngày công lao động, đào 11,6 triệu m³ đất và thi công hàng nghìn km kênh mương.
Đến tháng 7/1984, hồ bắt đầu tích nước và chính thức đưa vào sử dụng vào tháng 1/1985. Ban đầu, hệ thống chỉ có hai kênh chính là kênh Đông và kênh Tây; đến giai đoạn 1996 - 1999, kênh Tân Hưng được bổ sung nhằm dẫn nước đến các xã phía Nam của hai huyện Tân Châu và Tân Biên cũ.
Hồ được ví như “nguồn nước chiến lược” của cả vùng Đông Nam Bộ. Ảnh: VOV
Hiện nay, hệ thống thủy lợi Dầu Tiếng bao gồm 3 kênh chính cùng hơn 1.550km kênh nhánh, cung cấp nước tưới cho khoảng 100.000ha đất nông nghiệp thuộc các tỉnh Tây Ninh, TP. Hồ Chí Minh và Đồng Nai.
Hồ Dầu Tiếng chưa được khai thác để phát điện mà chủ yếu đảm nhận nhiệm vụ điều tiết nước cho hệ thống thủy lợi khu vực Đông Nam Bộ và sông Sài Gòn, góp phần chống hạn, kiểm soát ngập và bảo đảm nguồn nước thô cho các nhà máy nước ở TP. Hồ Chí Minh.
Năm 2017, theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, hồ Dầu Tiếng được xếp vào danh mục công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia. Khu vực đập chính, đập tràn, đập phụ, cống lấy nước và các tuyến kênh đều có phạm vi hành lang bảo vệ riêng. Phạm vi bảo vệ lòng hồ rộng 270km², ứng với mực nước dâng bình thường +24,4m.
Hồ Dầu Tiếng được khởi công xây dựng vào năm 1981. Ảnh tư liệu
Đến nay, hồ Dầu Tiếng đã thiết lập nhiều kỷ lục là hồ chứa thủy nông nhân tạo lớn nhất Đông Nam Á, có diện tích tưới lớn nhất và được xây dựng với lực lượng cơ giới hiện đại nhất thời kỳ đó.
Tiềm năng phát triển du lịch
Hồ Dầu Tiếng được ví như “túi nước của trời” khi nguồn nước liên tục được bổ sung từ Biển Hồ (Campuchia) và hàng trăm con suối, nhánh sông đổ về, trở thành nguồn sống của hàng trăm ngư dân sinh sống quanh khu vực.
Từ năm 2008, tỉnh Tây Ninh bắt đầu kêu gọi phát triển du lịch gắn với hệ sinh thái hồ Dầu Tiếng - Núi Cậu. Nhiều khu vực như đảo Nhím, cù lao Sỉn, cù lao Tân Thiết được quy hoạch để khai thác các hoạt động nghỉ dưỡng, cắm trại, câu cá, chèo thuyền, tắm hồ, khám phá đảo...
Hồ Dầu Tiếng được ví như “túi nước của trời”. Ảnh: GlampTrip
Đến năm 2022, các dự án du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng tiếp tục được mở rộng tại khu rừng phòng hộ Núi Cậu - Dầu Tiếng.
Ngày nay, hồ Dầu Tiếng trở thành điểm đến yêu thích của du khách, đặc biệt là các nhóm bạn trẻ tìm nơi nghỉ ngơi ngắn ngày. Từ hồ có thể phóng tầm mắt đến núi Bà Đen ở phía xa, không gian yên tĩnh và thoáng đãng tạo cảm giác thư giãn.
Khung cảnh hồ Dầu Tiếng yên tĩnh, thoáng mát, thu hút đông đảo du khách vào dịp cuối tuần. Ảnh: Internet
Vào cuối tuần, lượng khách từ TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận đổ về khá đông. Những ốc đảo tự nhiên như đảo Nhím, đảo Trảng hay đảo Xỉn tạo nên cảnh quan đặc trưng, nhất là vào mùa xuân, khi hoa rừng rụng phủ mặt hồ, tạo nên khung cảnh rực rỡ hiếm có.
Thời điểm lý tưởng nhất để tham quan hồ Dầu Tiếng là từ tháng 12 đến tháng 4 hằng năm, khi thời tiết khô ráo và mát mẻ. Nhiều du khách chọn cắm trại qua đêm để ngắm bình minh hoặc hoàng hôn - hai khoảnh khắc đẹp nhất trong ngày trên mặt hồ rộng lớn này.
