Bác sĩ Trương Hữu Khanh nói về căn bệnh phổ biến ở trẻ em châu Á, tỷ lệ tử vong lên đến 30%
(Thị trường tài chính) -Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm não ở trẻ em châu Á, tỷ lệ tử vong tới 20-30%. Sống sót thì 50% nhưng có thể mang di chứng lâu dài.
Viêm não Nhật Bản hay viêm não mùa hè, viêm não B là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính hệ thần kinh trung ương do virus viêm não Nhật Bản gây ra. Bệnh có các biến thể nguy hiểm gây nguy cơ tử vong cao.
Theo đó, năm 1938, các nhà khoa học người Nhật Bản đã tìm ra loại côn trùng truyền bệnh có tên Culex Tritaeniorhynchus. Vật chủ và ổ chứa chính virus gây bệnh là lợn và chim.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP. Hồ Chí Minh), cho biết, viêm não Nhật Bản là bệnh do muỗi Culex truyền. Loại muỗi này hay hút máu lợn, cò, vạc, chim sẻ… Những con vật này mang mầm bệnh, muỗi chích vào rồi quay sang đốt người. Bệnh xảy ra quanh năm nhưng mùa mưa thì tăng mạnh do muỗi Culex phát triển nhiều, nhất là ở vùng có ao tù, ruộng lúa, nước đọng.
Khi virus vào cơ thể, nó đi vào máu rồi tấn công thẳng hệ thần kinh trung ương, gây viêm não, phù não và phá hủy tế bào thần kinh.
Trẻ em dưới 15 tuổi mắc nhiều hơn vì hệ miễn dịch còn yếu. Đặc biệt, ở nước tỷ lệ mắc bệnh cao nhất ở nhóm trẻ 5-9 tuổi.
Tại Việt Nam, loài côn trùng này phổ biến chủ yếu ở miền Bắc và thường xuất hiện nhiều trong các tháng mùa hè nóng bức. Ban ngày, chúng sống chủ yếu trong các bụi cây ngoài vườn. Vào ban đêm, chúng vào nhà để hút máu và đốt người, đặc biệt là từ khoảng 18-22h.
Các nghiên cứu cho thấy, bệnh thường phát triển mạnh trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 7, khi mùa mưa đến và cũng là thời gian chim đến ăn quả chín. Trong số các loài động vật sống gần khu dân cư, lợn được coi là một nguồn chính lây nhiễm virus viêm não Nhật Bản. Tỷ lệ mắc bệnh ở đàn lợn trong khu vực có dịch cao, có thể lên tới 80% và hầu hết các gia đình nông thôn đều nuôi lợn, làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh chia sẻ thêm: "Nghe tên thôi là đã thấy “không đơn giản”. Viêm não Nhật Bản là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm não ở trẻ em châu Á, tỷ lệ tử vong tới 20-30%. Sống sót thì 50% nhưng có thể mang di chứng lâu dài như liệt, động kinh, giảm trí nhớ, chậm phát triển…
Cái khó là giai đoạn đầu bệnh nhìn chẳng khác gì nhiễm virus thông thường: sốt cao, đau đầu, mệt, nôn ói. Đến khi trẻ co giật, đau đầu dữ dội, nôn liên tục thì thường đã vào giai đoạn nặng não đang bị tổn thương rồi. Hiện không có thuốc kháng virus đặc hiệu, chỉ điều trị hỗ trợ”.
Theo bác sĩ, phòng muỗi là tốt nhưng không đủ, chủ động nhất vẫn là tiêm vắc xin. Khi cơ thể có sẵn kháng thể từ vắc xin, nếu virus tấn công thật sự thì cũng dễ dàng bị đẩy lui, giảm nguy cơ bệnh nặng và di chứng.
“Việt Nam là nước nằm trong vùng dịch tễ bệnh viêm não Nhật Bản, việc tiêm nhắc là rất quan trọng để duy trì hiệu quả bảo vệ. Mỗi loại vắc xin có phác đồ, lịch tiêm khác nhau nên lưu ý để tiêm đúng lịch - đủ liều cho trẻ. Trẻ tiêm loại nào thì theo lịch của loại đó, hoặc có thể chuyển đổi để kết thúc phác đồ tiêm mà không cần nhắc lại nữa", bác sĩ Khanh nói.
Thông tin từ Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết, các bậc phụ huynh nên cho trẻ tiêm vaccine từ sớm ngay từ 9 tháng tuổi. Lịch tiêm vaccine viêm não Nhật Bản cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn là: mũi 1 - mũi 2 tiêm sau mũi 1 từ 1 đến 2 tuần; mũi 3 tiêm sau mũi 2 là 1 năm. Sau đó, tiêm nhắc 1 mũi sau mỗi 3 năm.
