9 trường hợp xây nhà được miễn giấy phép xây dựng

Giấy phép xây dựng là văn bản pháp lý do cơ quan chức năng cấp, cho phép cá nhân, tổ chức tiến hành xây dựng, sửa chữa hoặc di dời công trình theo quy định. Việc xây dựng nhà cửa trái phép hoặc không có giấy phép sẽ bị xử phạt hành chính. Dù vậy, có những trường hợp cụ thể mà bạn được miễn giấy phép xây dựng.

Các trường hợp xây dựng được miễn giấy phép xây dựng

Thông thường, để xây dựng bất kỳ công trình nào, người dân cần được cơ quan chức năng cấp giấy phép xây dựng. Chỉ sau khi nhận được sự cho phép, chủ đầu tư, cá nhân hoặc tổ chức mới được bắt đầu công việc. Tuy nhiên, một số công trình đặc biệt dưới đây không yêu cầu giấy phép xây dựng, giúp bạn tiết kiệm thời gian và tránh rủi ro bị xử phạt hoặc tháo dỡ.

Có 9 trường hợp cụ thể mà người dân được miễn giấy phép xây dựng. Ảnh minh họa

Căn cứ tại khoản 2 Điều 89 Luật Xây dựng 2014 (sửa đổi 2020) quy định các công trình được miễn giấy phép xây dựng gồm:

1. Công trình bí mật nhà nước, công trình xây dựng khẩn cấp;

2. Công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng sử dụng vốn đầu tư công được Thủ tướng, người đứng đầu cơ quan trung ương của tổ chức chính trị, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, Văn phòng Chủ tịch nước, Văn phòng Quốc hội, bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và của tổ chức chính trị - xã hội, Chủ tịch UBND các cấp quyết định đầu tư;

3. Công trình xây dựng tạm;

4. Công trình sửa chữa, cải tạo bên trong công trình hoặc công trình sửa chữa, cải tạo mặt ngoài không tiếp giáp với đường trong đô thị có yêu cầu về quản lý kiến trúc theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền; sửa chữa, cải tạo không làm thay đổi công năng sử dụng, không làm ảnh hưởng đến an toàn kết cấu chịu lực của công trình, phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, yêu cầu về bảo vệ môi trường và an toàn phòng, chống cháy, nổ;

5. Công trình quảng cáo không thuộc đối tượng phải cấp giấy phép xây dựng theo quy định của pháp luật về quảng cáo; công trình hạ tầng kỹ thuật viễn thông thụ động theo quy định của Chính phủ;

Công trình xây dựng tạm sẽ miễn giấy phép xây dựng. Ảnh: Thép Hòa Phát

6. Công trình xây dựng trên địa bàn hai tỉnh trở lên, công trình xây dựng theo tuyến ngoài đô thị phù hợp với quy hoạch xây dựng hoặc quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

7. Công trình xây dựng đã được cơ quan chuyên môn về xây dựng thông báo kết quả thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở đủ điều kiện phê duyệt thiết kế xây dựng và đáp ứng các điều kiện về cấp giấy phép xây dựng theo quy định;

8. Nhà ở riêng lẻ có quy mô dưới 07 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, dự án đầu tư xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt;

9. Công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới 07 tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; nhà ở riêng lẻ ở miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng; trừ công trình, nhà ở riêng lẻ được.

Công trình không có giấy phép xây dựng sẽ có thể bị phạt lên tới 140.000.000 đồng. Ảnh: VINHOUSES

Quy định xử phạt đối với hành vi xây dựng công trình không xin giấy phép

Theo quy định tại khoản 7 Điều 16 Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định mức phạt vi phạm quy định về trật tự xây dựng đối với tổ chức thi công xây dựng công trình không có giấy phép xây dựng mà theo quy định phải có giấy phép xây dựng như sau:

Phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ; 

Phạt tiền từ 80.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với xây dựng nhà ở riêng lẻ trong khu bảo tồn, khu di tích lịch sử - văn hóa hoặc công trình xây dựng khác; 

Phạt tiền từ 120.000.000 đồng đến 140.000.000 đồng đối với xây dựng công trình có yêu cầu phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng hoặc công trình phải lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng. 

Ngoài ra, buộc phá dỡ công trình, phần công trình xây dựng vi phạm.