Nhật Bản 'rung chuông', trái phiếu toàn cầu bị bán tháo: Chuyện gì đã xảy ra?
(Thị trường tài chính) - Trái phiếu Kho bạc Mỹ giảm mạnh khi làn sóng phát hành trái phiếu doanh nghiệp - dấu hiệu cho thấy các điều kiện tài chính đang thuận lợi - cùng với đợt bán tháo trái phiếu Chính phủ toàn cầu đã mở màn cho tháng cuối cùng của năm.
Lợi suất trái phiếu Kho bạc Mỹ tăng ít nhất 5 điểm cơ bản, lên mức cao nhất trong khoảng một tuần. Đà tăng diễn ra mạnh hơn vào buổi sáng tại Mỹ - dẫn đầu bởi các kỳ hạn dài, kết phiên cao hơn khoảng 8 điểm cơ bản - sau khi Merck & Co. thông báo chào bán gói trái phiếu lớn nhất trong loạt thương vụ trị giá tổng cộng 15,8 tỷ USD.
Bên cạnh việc cạnh tranh với trái phiếu Chính phủ để hút dòng tiền của nhà đầu tư, nguồn cung trái phiếu doanh nghiệp dồi dào cũng phản ánh các điều kiện tài chính thuận lợi, một phần nhờ việc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) cắt giảm lãi suất và chứng khoán Mỹ tiếp tục đi lên.
Theo các nhà kinh tế tại Goldman Sachs, chỉ số điều kiện tài chính của Mỹ “đã giảm đáng kể trong năm nay, bao gồm mức giảm 25 điểm cơ bản chỉ trong tuần trước”.
Trong khi đó, kỳ vọng cao rằng Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất vào tuần tới - bất chấp sự phản đối của một số quan chức lo ngại lạm phát có thể neo ở mức trên mục tiêu 2% - đang gây thêm áp lực lên thị trường, theo ông Jack McIntyre, nhà quản lý danh mục tại Brandywine Global Investment Management.
Lợi suất kỳ hạn dài “được dẫn dắt bởi kỳ vọng lạm phát”, ông nói. “Việc cắt giảm lãi suất khi lạm phát vẫn trên mục tiêu đặt ra những dấu hỏi lớn”.
Các nhà kinh tế của Bank of America đã nối lại dự báo Fed sẽ giảm lãi suất trong cuộc họp ngày 10 tháng 12, dựa trên dữ liệu việc làm tháng 9 được công bố trễ vào ngày 20 tháng 11 - trong đó tỷ lệ thất nghiệp tăng lên gần 4,5% - cùng với phát biểu sau đó của Chủ tịch Fed New York John Williams ủng hộ nới lỏng thêm khi thị trường lao động cho thấy dấu hiệu suy yếu.
Cũng trong ngày thứ Hai (1/12), một chỉ số khu vực tư nhân về hoạt động sản xuất tại Mỹ bất ngờ giảm và thành phần việc làm trong chỉ số này lao dốc, qua đó kìm hãm đà bán tháo trái phiếu Kho bạc.
Gói trái phiếu 8 tỷ USD của Merck dẫn đầu danh sách tám doanh nghiệp quay lại thị trường sau giai đoạn trầm lắng trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn. Tổng giá trị huy động gần 16 tỷ USD - vượt hơn ba phần tư dự báo 20 tỷ USD cho cả tuần. Tính đến hết tháng 11, các doanh nghiệp đã huy động 1.550 tỷ USD thông qua phát hành trái phiếu.
Lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn chuẩn giúp điều này khả thi, với lợi suất kỳ hạn 10 năm đã có thời điểm giảm xuống dưới 4% trong hai tháng qua. Điều này lặp lại tuần trước sau khi ông Williams cho biết Fed có dư địa để tiếp tục giảm lãi suất trong ngắn hạn.
Giới hoạch định chính sách của Fed hiện hoạt động với thông tin chưa đầy đủ do đợt đóng cửa Chính phủ Mỹ kéo dài 6 tuần khiến nhiều số liệu kinh tế quan trọng bị chậm công bố.
Dù vậy, giới giao dịch vẫn đang định giá khả năng 80% Fed sẽ hạ lãi suất chuẩn vào tuần tới - lần thứ ba trong năm nay. Tổng thống Donald Trump, người nhiều lần chỉ trích Chủ tịch Fed Jerome Powell vì chưa giảm lãi suất đủ mạnh, hôm Chủ nhật cho biết ông đã chọn được người kế nhiệm ông Powell khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5.
Tuần trước, thị trường Mỹ cũng đã định giá thêm các đợt cắt giảm lãi suất vào năm 2026 sau khi Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett trở thành ứng viên hàng đầu cho vị trí này.
Trái phiếu Chính phủ toàn cầu đã ở trong trạng thái chịu áp lực trước khi thị trường Mỹ mở cửa, khi lợi suất trái phiếu 10 năm của Nhật tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2008 do kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) sẽ tăng lãi suất trong tháng này.
Lợi suất trái phiếu 2 năm của Nhật - loại nhạy cảm nhất với thay đổi chính sách - vượt mốc 1% lần đầu tiên trong 17 năm. Động thái này được thúc đẩy bởi việc Thống đốc BOJ Kazuo Ueda nhấn mạnh khả năng tăng lãi suất, khiến thị trường tiền tệ nâng xác suất động thái vào ngày 19 tháng 12 lên khoảng 80%, từ dưới 25% chỉ một tuần trước.
Giới giao dịch trái phiếu Mỹ vẫn đặc biệt nhạy cảm với chính sách của BOJ bởi cơ quan này có ảnh hưởng lớn đến dòng thanh khoản đồng yên toàn cầu. Lãi suất cao hơn tại Nhật có thể khiến nhà đầu tư nội địa ưu tiên giữ tiền trong trái phiếu Chính phủ trong nước thay vì tìm kiếm lợi suất cao hơn ở nước ngoài, như trái phiếu Kho bạc Mỹ.
Bên cạnh đó, lợi suất trái phiếu Đức kỳ hạn 10 năm cũng tăng 0,06 điểm phần trăm lên 2,75%. Matt Miskin, Đồng Giám đốc chiến lược đầu tư tại Manulife John Hancock Investments nhận định: "Thị trường trái phiếu toàn cầu đang cảm nhận hiệu ứng cánh bướm sau tín hiệu tăng lãi suất từ BOJ".
