Mỹ ‘mở cửa’ cho Nvidia bán chip sang Trung Quốc, áp phí 25%
(Thị trường tài chính) - Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ cho phép Nvidia xuất khẩu dòng chip H200, loại vi xử lý AI tiên tiến thứ hai của hãng, sang Trung Quốc và thu mức phí 25% trên mỗi giao dịch, ông Trump tuyên bố hôm thứ Hai.
Động thái này tạm khép lại cuộc tranh luận kéo dài tại Mỹ về việc liệu các tập đoàn chip như Nvidia có nên tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu toàn cầu bằng cách bán hàng cho Trung Quốc, hay nên siết chặt kiểm soát xuất khẩu vì lý do an ninh. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã cảnh báo doanh nghiệp trong nước hạn chế dùng công nghệ Mỹ, khiến hiệu quả thực tế của quyết định này vẫn chưa rõ ràng.
Cổ phiếu Nvidia tăng 2% trong phiên giao dịch ngoài giờ sau khi Trump đăng thông báo trên mạng xã hội Truth Social, nối tiếp mức tăng 3% trong ngày trước đó khi Semafor đưa tin về động thái này.
Ông cũng nói Bộ Thương mại Mỹ đang hoàn thiện chi tiết chính sách, và cơ chế tương tự sẽ áp dụng với các hãng chip AI khác như AMD và Intel.
Theo Nhà Trắng, mức phí 25% sẽ được thu dưới dạng thuế nhập khẩu khi chip, sản xuất tại Đài Loan, được đưa vào Mỹ để đánh giá an ninh trước khi xuất khẩu sang Trung Quốc. Mức này cao hơn đề xuất 15% hồi tháng 8.
“Chúng tôi sẽ bảo vệ an ninh quốc gia, tạo việc làm cho người Mỹ và duy trì vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực AI”, ông Trump viết. Ông cũng nhấn mạnh các khách hàng tại Mỹ đã chuyển sang sử dụng dòng chip Blackwell và sắp tới là Rubin – hai sản phẩm không nằm trong thỏa thuận xuất khẩu lần này.
Chính quyền Mỹ không tiết lộ số lượng chip H200 được phép xuất khẩu hay các điều kiện cụ thể, chỉ nói rằng mọi giao dịch sẽ được thực hiện “trong phạm vi bảo đảm an ninh quốc gia”.
Theo một nguồn tin, đây là bước đi mang tính “thỏa hiệp”: Washington không cho phép Trung Quốc tiếp cận dòng Blackwell, chip mạnh nhất của Nvidia, nhưng cũng tránh việc cấm hoàn toàn, điều có thể tiếp sức cho Huawei trong cuộc đua chip AI tại Trung Quốc.
Nvidia cho biết chủ trương mới “đem lại sự cân bằng hợp lý vì lợi ích của nước Mỹ”. Intel từ chối bình luận, trong khi Bộ Thương mại và AMD chưa phản hồi yêu cầu.
Lo ngại rủi ro quân sự
Giới diều hâu tại Washington từ lâu cảnh báo rằng việc bán chip AI tiên tiến cho Trung Quốc có thể hỗ trợ tham vọng quân sự của Bắc Kinh. Những lo ngại này từng dẫn đến các lệnh hạn chế xuất khẩu thời chính quyền Biden. Chính quyền Trump tháng trước cũng cân nhắc “bật đèn xanh” xuất khẩu H200, theo nguồn tin của Reuters.
“Đánh đổi an ninh quốc gia để lấy lợi thế thương mại là một sai lầm nghiêm trọng”, Eric Hirschhorn, cựu quan chức Bộ Thương mại dưới thời Obama, cảnh báo. “Điều này đi ngược lại chính sách xuyên suốt của cả hai đảng trong nhiều năm”.
Theo báo cáo của Viện Nghiên cứu Institute for Progress công bố cuối tuần qua, chip H200 mạnh gần gấp 6 lần so với H20, loại chip tiên tiến nhất được phép bán hợp pháp vào Trung Quốc sau khi lệnh cấm của Mỹ được điều chỉnh lại trong năm nay.
Trong khi đó, dòng Blackwell hiện được các công ty AI tại Mỹ sử dụng còn nhanh hơn H200 khoảng 1,5 lần trong quá trình huấn luyện mô hình và gấp 5 lần trong nhiệm vụ suy luận. Nghiên cứu nội bộ của Nvidia còn cho rằng Blackwell có thể nhanh hơn tới 10 lần tùy tác vụ.
Một nhóm thượng nghị sĩ Dân chủ gọi quyết định của Trump là “thất bại kinh tế và an ninh quốc gia mang tính hệ trọng”, cho rằng điều này sẽ tạo lợi thế cho ngành công nghiệp và quân đội Trung Quốc.
Bắc Kinh cảnh giác rủi ro an ninh
Cơ quan an ninh mạng Trung Quốc gần đây đã triệu tập Nvidia để đặt câu hỏi về khả năng chip H20, một sản phẩm cũ hơn, có “cửa hậu”. Nvidia đã bác bỏ cáo buộc.
Theo Chris McGuire, chuyên gia công nghệ – an ninh quốc gia và cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ, các doanh nghiệp Trung Quốc nhiều khả năng vẫn sẽ mua chip H200: “Từ chối sẽ là tự làm khó mình, bởi H200 vẫn vượt trội so với bất kỳ chip nào Trung Quốc tự sản xuất”.
Quyết định nới xuất khẩu được công bố cùng ngày Bộ Tư pháp Mỹ thông tin đã triệt phá đường dây buôn lậu chip liên quan đến Trung Quốc, với tổng giá trị ít nhất 160 triệu USD gồm các lô Nvidia H100 và H200 bị tuồn lậu trong cuối 2024 – đầu 2025.
Craig Singleton, chuyên gia tại tổ chức FDD ở Washington, nhận định phản ứng của Bắc Kinh vẫn là dấu hỏi: “Doanh nghiệp Trung Quốc rất muốn có H200, nhưng nhà nước Trung Quốc thì vừa lo ngại rủi ro backdoor, vừa muốn đẩy mạnh chip nội địa. Washington có thể phê duyệt, nhưng Bắc Kinh mới là bên quyết định liệu chip có được thông quan hay không”.
Theo Reuters
