Truyền thống ẩm thực đón mừng năm mới của các quốc gia trên thế giới

Các bữa tiệc đón năm mới thường không thể thiếu những món ăn tượng trưng cho sự sống dài lâu, may mắn trong mười hai tháng của năm mới, và sự sung túc về vật chất.

1. Oliebollen, Hà Lan

Việc chào đón năm mới ở Hà Lan không thể hoàn hảo nếu thiếu đi oliebollen, một loại bánh quyền tự được gọi là "quả bóng dầu". Người ta tin rằng oliebollen có khả năng mang lại bảo vệ trong suốt năm mới.

Có một truyền thuyết dân gian rằng, Perchta - vị thần ngoại giáo, còn được gọi là “phù thủy của Giáng sinh,” sẽ bay ngang qua bầu trời đêm trong mùa Đông, và sử dụng thanh kiếm của mình để cắt bụng những người không ăn mừng năm mới. Tuy nhiên, lớp mỡ từ bánh oliebollen khi chiên xong sẽ khiến cho lưỡi kiếm của bà ta không thể cắt vào thân thể nạn nhân.

Món ăn này không chỉ là một phần không thể thiếu trong các bữa tiệc mừng năm mới tại Hà Lan mà còn là minh chứng cho sự phong phú của ẩm thực và văn hóa địa phương. Ảnh: getrecipekit.com

Oliebollen thường được gia vị với quế, đinh hương, và gừng, sau đó được nhồi bằng các loại quả mọng khô, táo cắt nhỏ, và hạnh nhân nguyên vỏ. Sự ưa chuộng món bánh này vào mùa Đông phần nào được giải thích là nhờ vào nguồn mỡ dồi dào có sẵn từ việc giết mổ gia súc, theo phong tục thường diễn ra vào tháng 11 hàng năm.

Món ăn này không chỉ là một phần không thể thiếu trong các bữa tiệc mừng năm mới tại Hà Lan mà còn là minh chứng cho sự phong phú của ẩm thực và văn hóa địa phương. Mỗi chiếc oliebollen không chỉ đơn thuần là một món ăn ngon mà còn chứa đựng những câu chuyện lịch sử và truyền thống được lưu giữ qua nhiều thế hệ.

2. Súp Joumou, Haiti

Súp joumou, một món súp bí đặc trưng, không chỉ là món ăn dân tộc của Haiti mà còn là một biểu tượng sâu sắc của niềm tự hào quốc gia và lịch sử đấu tranh cho tự do. Mỗi năm, vào ngày đầu tiên của năm mới, người dân Haiti lại nấu món súp này để kỷ niệm ngày trọng đại - ngày 1 tháng 1 năm 1804, khi quốc gia này chính thức giành được độc lập từ ách thống trị của Pháp.

Dưới thời thuộc địa, những người châu Phi bị bắt làm nô lệ đã phải trồng bí và nấu súp này cho các chủ nhân người Pháp, nhưng lại bị cấm không được thưởng thức chính món ăn mà họ đã tạo ra. Điều này thể hiện sự bất công và áp bức mà họ phải chịu dưới thời thuộc địa.

Mỗi năm, vào ngày đầu tiên của năm mới, người dân Haiti lại nấu món súp joumou để kỷ niệm ngày trọng đại. Ảnh: gardenandgun.com

Câu chuyện về súp joumou còn gắn liền với Marie Claire Heureuse Félicité Bonheur Dessalines, người vợ dũng cảm của Jean-Jacques Dessalines, một trong những lãnh tụ chính của cuộc cách mạng Haiti. Ngay sau khi Haiti tuyên bố độc lập, bà đã phân phát món súp này cho những người dân Haiti mới được tự do, biến nó thành một hành động của sự tự do và khẳng định độc lập.

Về công thức nấu ăn, mặc dù mỗi gia đình có thể có cách làm khác nhau, nhưng các thành phần chính thường gồm thịt bò, khoai tây, mì và nhiều loại rau củ khác, nêm nếm với bí và gia vị, tạo nên một món súp giàu dinh dưỡng và đậm đà hương vị. Món súp này không chỉ là một bữa ăn ngon mà còn là một phần không thể thiếu trong các buổi lễ đón năm mới ở Haiti, nơi mọi người tề tựu bên nhau, chia sẻ câu chuyện và tiếp tục nuôi dưỡng tinh thần độc lập và tự hào dân tộc.

Qua bao nhiêu năm, súp joumou không chỉ là món ăn mà còn là một phần của bản sắc văn hóa Haiti, mang đậm ý nghĩa lịch sử và là nhắc nhở về giá trị của tự do và độc lập. Món súp này không chỉ no bụng mà còn ấm lòng, nhắc nhở mọi người về quá khứ và niềm hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn.

3. Banitsa, Bulgaria

Banitsa không chỉ là một món ăn truyền thống của Bulgaria mà còn là trung tâm của các lễ hội đón năm mới ở quốc gia này. Được làm từ bánh filo, loại bánh này mang một hương vị đặc biệt nhờ sự kết hợp của trứng, sữa chua tự nhiên và belo salamureno sirene, một loại pho mát trắng ngâm nước muối đặc trưng của Bulgaria.

Khi ăn, mỗi người sẽ cắt một lát bánh và tìm kiếm những thông điệp được giấu kín bên trong. Ảnh: cdn.copymethat.com

Ngoài là một món ăn phổ biến cho bữa sáng hàng ngày, banitsa còn có một ý nghĩa đặc biệt trong dịp năm mới. Trong lễ hội này, banitsa được biến tấu để chứa đựng các thông điệp và biểu tượng của may mắn và tài lộc. Gia đình người Bulgaria thường bỏ vào bánh những đồng bạc, được tin rằng sẽ mang lại may mắn cho những ai tìm thấy chúng trong bánh. Ngoài ra, một số gia đình khác lại chọn cách trang trí banitsa bằng những cành cây nhỏ, được gói cẩn thận trong giấy có ghi lời chúc viết tay.

Khi ăn, mỗi người sẽ cắt một lát bánh và tìm kiếm những thông điệp được giấu kín bên trong. Những tờ giấy với lời chúc này được cho là sẽ tiên đoán vận may của mỗi người trong năm mới. Đây không chỉ là một phong tục ăn mừng mà còn là một nghi lễ mang tính cộng đồng, gắn kết các thành viên trong gia đình và bạn bè lại với nhau, mọi người cùng chia sẻ hy vọng và ước vọng cho một năm mới tràn đầy niềm vui và thành công. 

Với mỗi miếng banitsa trong dịp năm mới, người Bulgaria không chỉ thưởng thức một món ăn ngon mà còn được nhắc nhở về giá trị gia đình, tình bạn và hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn.

4. Bánh Gạo, Philippines

Ở Philippines, các bữa tiệc đón năm mới không chỉ là dịp để sum họp gia đình mà còn là lúc để thưởng thức những món ăn mang đầy ý nghĩa biểu tượng và tín ngưỡng. Trong số đó, các loại bánh gạo như puto, bibingka, biko và tikoy đóng vai trò không thể thiếu, với hương vị đặc trưng và ý nghĩa sâu sắc.

Bánh gạo bibingka. Ảnh: hungryhuy.com

Puto là loại bánh gạo hấp, thường được thưởng thức cùng với súp hoặc các món hầm. Nó là một phần không thể thiếu trong các dịp lễ tết ở Philippines, mang lại cảm giác ấm cúng và quây quần. Bibingka, một loại bánh gạo nướng trong lá chuối, lại nổi bật với lớp phủ trứng và phô mai phía trên, mang đến hương vị béo ngậy và hấp dẫn.

Mặt khác, biko và tikoy là những món ngọt được yêu thích trong dịp Tết. Biko, với thành phần chính là nước cốt dừa và đường nâu, tạo ra một món bánh gạo ngọt ngào và béo ngậy. Tikoy, bánh gạo hấp ngọt, được ăn vào cuối bữa để đem lại may mắn cho năm mới.

Những món bánh gạo này không chỉ là thức ăn, mà còn là biểu tượng của sự kết dính, thể hiện mong muốn củng cố mối quan hệ gia đình. Đặc biệt, sự dính và dẻo của bánh gạo tượng trưng cho sự gắn bó, giúp mọi người trong gia đình luôn được bên nhau, vững chắc qua thăng trầm. Đồng thời, chúng còn được coi là "nam châm" thu hút may mắn, tài lộc, mang đến một khởi đầu năm mới thịnh vượng và thành công.

Bánh gạo biko. Ảnh: eatpikapika.com

5. Sữa Nai, Canada

Tại Canada, "Moose Milk" hay còn gọi là sữa nai sừng tấm, là một loại cocktail lễ hội đặc trưng, được yêu thích bởi hương vị nhẹ nhàng và cồn cao. Thức uống này là sự pha trộn của sữa, bơ, gia vị, rượu rum và kem tạo nên một hương vị thơm ngon, béo ngậy, làm say lòng người thưởng thức.

Sữa nai không chỉ là một thức uống thông thường mà còn là một phần quan trọng trong các buổi tiệc xã hội của quân đội Canada, đặc biệt trong các leveés - buổi tiệc chiêu đãi chính thức diễn ra vào ngày đầu năm mới. Đây là dịp để các quan chức chính phủ, quân đội gặp gỡ và giao lưu với công chúng, và Moose Milk luôn có mặt như một nét truyền thống không thể thiếu.

Mặc dù nguồn gốc chính xác của Moose Milk là một bí ẩn, nhưng các tài liệu lịch sử cho thấy thức uống này đã được biết đến từ trước Thế chiến thứ Nhất. Điều này chứng tỏ sự phổ biến lâu đời của sữa nai trong văn hóa ẩm thực và lễ hội của Canada.

"Moose Milk" hay còn gọi là sữa nai sừng tấm, là một loại cocktail lễ hội đặc trưng, được yêu thích bởi hương vị nhẹ nhàng và cồn cao. Ảnh: img.atlasobscura.com

Hơn nữa, sự kết hợp giữa các thành phần như rượu rum và sữa tạo nên một thức uống hoàn hảo để làm ấm lòng trong những ngày lễ giá lạnh của Canada. Việc thêm vào bơ và kem không những làm tăng độ ngậy mà còn làm mềm mại hương vị của rượu, tạo nên một cảm giác thỏa mãn khó quên cho người thưởng thức.

6. Châu Mỹ Latinh

Mâm cỗ năm mới ở Mỹ Latinh không chỉ phong phú về màu sắc và hương vị mà còn mang đậm ý nghĩa văn hóa, đặc biệt là sự giàu có và may mắn. Trong các bữa tiệc, thịt lợn luôn là ngôi sao không thể thiếu, từ lechón asado của Cuba cho đến tamales của Mexico, tất cả đều biểu thị sự thịnh vượng, một quan niệm có nguồn gốc từ cộng đồng người Trung Quốc đã di cư tới nhiều nơi trong khu vực từ cuối thế kỷ 19.

Món lechón asado của Cuba. Ảnh: thebigmansworld.com

Các loại đậu như đậu lăng và đậu Hà Lan cũng giữ một vai trò quan trọng trong các món ăn mừng năm mới ở nhiều quốc gia Mỹ Latinh. Đặc biệt, đậu lăng với hình dạng tròn giống như đồng tiền vàng, đã trở thành biểu tượng của sự giàu có ở Brazil, Chile và Venezuela. Người dân nơi đây thường có tục lệ ăn một thìa đậu lăng vào thời khắc giao thừa để cầu mong một năm mới sung túc, phát đạt.

Tại Colombia, người ta mang đậu lăng sống trong túi suốt ngày cuối cùng của năm cũ như một phép thuật nhằm đảm bảo tài lộc và may mắn cho năm mới. Không chỉ dừng lại ở đó, ở nhiều quốc gia như Cuba, Brazil và Mexico, đậu lăng khô còn được dùng làm vật trang trí hoặc quà tặng trong dịp năm mới để chúc may mắn.

Ngoài đậu lăng, ở Brazil, hạt lựu cũng được coi là biểu tượng của tiền tài do hình dáng giống tiền xu. Người dân ở đây không chỉ ăn quả lựu trong dịp năm mới mà còn giữ một vài hạt trong ví suốt cả năm như một bùa hộ mệnh để thu hút sự giàu có.

*Theo Nationalgeographic