NASA và SpaceX đưa phi hành gia mắc kẹt trên ISS về sau 9 tháng

Nhiệm vụ này mở đường cho Suni Williams và Butch Wilmore trở về Trái Đất sau khi chuyến đi dự kiến 8 ngày của họ vào tháng 6/2024 kéo dài ngoài dự kiến do sự cố kỹ thuật với tàu Starliner của Boeing.

Đội tiếp viện, gồm Anne McClain và Nichole Ayers (NASA), Takuya Onishi (Nhật Bản) và Kirill Peskov (Nga), dự kiến đến ISS vào tối thứ Bảy. NASA muốn hai phi hành đoàn có thời gian bàn giao trước khi Williams và Wilmore cùng phi hành gia Nick Hague (NASA) và Aleksandr Gorbunov (Nga) rời trạm vào tuần tới. Nếu thời tiết thuận lợi, họ sẽ hạ cánh xuống vùng biển ngoài khơi Florida.

Williams và Wilmore đến ISS bằng Starliner của Boeing vào ngày 5/6/2024 với nhiệm vụ thử nghiệm tàu vũ trụ này. Tuy nhiên, NASA phát hiện nhiều sự cố nghiêm trọng, bao gồm rò rỉ khí heli và lỗi động cơ đẩy, khiến con tàu không đủ an toàn để đưa họ về. Tháng 9/2024, NASA quyết định để Starliner bay về Trái Đất không người, còn hai phi hành gia phải chờ chuyến bay thay thế. Dự kiến ban đầu là tháng 2/2025, nhưng sự cố pin trên tàu vũ trụ mới của SpaceX lại khiến lịch trình bị trì hoãn. Để rút ngắn thời gian, SpaceX đã dùng một tàu cũ, giúp đẩy nhanh kế hoạch hồi hương của họ lên giữa tháng 3.

Sứ mệnh kéo dài này đã thu hút sự chú ý quốc tế và trở thành tâm điểm tranh cãi khi cựu Tổng thống Donald Trump và Elon Musk cáo buộc, không có bằng chứng, rằng chính quyền Joe Biden đã bỏ rơi hai phi hành gia vì lý do chính trị. Williams và Wilmore đã bác bỏ tuyên bố này và khẳng định họ hoàn toàn ủng hộ các quyết định của NASA.

Dù bị mắc kẹt lâu hơn dự kiến, hai phi hành gia vẫn tích cực hỗ trợ các nhiệm vụ trên trạm, bao gồm sửa chữa nhà vệ sinh, chăm sóc cây trồng, tiến hành thí nghiệm và thực hiện một chuyến đi bộ ngoài không gian. Williams thậm chí lập kỷ lục mới về tổng thời gian đi bộ ngoài không gian dài nhất đối với một nữ phi hành gia.

Vấn đề thủy lực vào phút chót đã khiến SpaceX phải hoãn lần phóng ban đầu vào thứ Tư. Một trong hai cánh tay kẹp của bệ phóng Falcon không nghiêng ra đúng lúc, buộc SpaceX phải xả hệ thống thủy lực để loại bỏ khí mắc kẹt trước khi có thể phóng thành công vào thứ Sáu.

Chia sẻ trước khi trở về, Williams cho biết cô mong được đoàn tụ với gia đình và hai chú chó Labrador. Wilmore, một mục sư, cũng mong được quay lại giảng đạo trực tiếp. “Sứ mệnh này đã thu hút nhiều sự chú ý, có cả mặt tích cực và tiêu cực,” Williams nói. “Nhưng điều tốt là ngày càng có nhiều người quan tâm đến việc khám phá không gian.”