Bộ Y tế đề xuất lao động nữ sinh con thứ 2 có thể nghỉ thai sản tới 7 tháng

Đang đề xuất lao động nữ sinh con thứ 2 có thể nghỉ thai sản tới 7 tháng

Theo Báo Chính phủ, hiện nay, Cục Dân số đã tham mưu Bộ Y tế trình Chính phủ hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Dân số, trong đó dự thảo đưa ra ba nhóm chính sách quan trọng. Các chính sách này tập trung vào việc duy trì mức sinh thay thế, giảm mất cân bằng giới tính khi sinh nhằm đưa tỷ số giới tính về mức tự nhiên, đồng thời nâng cao chất lượng dân số.

Theo nội dung dự thảo, chính sách duy trì mức sinh thay thế cho phép mỗi cặp vợ chồng hoặc cá nhân có quyền quyết định một cách bình đẳng và tự nguyện về số con, thời điểm sinh con cũng như khoảng cách giữa các lần sinh. Những quyết định này sẽ dựa trên điều kiện sức khỏe, tuổi tác, khả năng tài chính, cũng như môi trường học tập, làm việc và nuôi dạy con cái.

Bộ Y tế đề xuất lao động nữ sinh con thứ 2 có thể nghỉ thai sản tới 7 tháng. Ảnh: Axcela Vietnam

Một điểm đáng chú ý trong dự thảo là đề xuất kéo dài thời gian nghỉ thai sản cho lao động nữ sinh con thứ hai, từ 6 tháng lên 7 tháng. Bên cạnh đó, các cặp vợ chồng sinh đủ hai con tại các khu công nghiệp, khu chế xuất hoặc các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp sẽ được hỗ trợ về nhà ở xã hội thông qua chính sách thuê hoặc mua.

Hiện nay, Bộ Chính trị đã chỉ đạo Đảng ủy Quốc hội và Đảng ủy Chính phủ phối hợp triển khai, đẩy nhanh tiến trình xây dựng Luật Dân số để trình Quốc hội xem xét và thông qua vào năm 2025.

Nhằm đảm bảo duy trì mức sinh thay thế một cách bền vững trên cả nước, đồng thời ngăn chặn tình trạng mức sinh tiếp tục suy giảm tại một số địa phương, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 588/QĐ-TTg. Đây là chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng, hướng tới mục tiêu đến năm 2030 vẫn giữ vững mức sinh thay thế.

Một số giải pháp được đưa ra bao gồm việc khuyến khích nam, nữ kết hôn trước 30 tuổi, tránh kết hôn muộn và khuyến nghị phụ nữ sinh con thứ hai trước tuổi 35. Đồng thời, cần xây dựng môi trường hỗ trợ tốt hơn cho các gia đình có con nhỏ, chẳng hạn như phát triển hệ thống dịch vụ thân thiện với người lao động: Dịch vụ trông trẻ, đưa đón trẻ, ngân hàng sữa mẹ, bác sĩ gia đình,... Bên cạnh đó, việc quy hoạch, mở rộng các điểm giữ trẻ, trường mẫu giáo tại các khu công nghiệp, khu đô thị cũng là một phần quan trọng trong chính sách này.

Các cặp vợ chồng sinh đủ hai con tại các khu công nghiệp, khu chế xuất hoặc các tỉnh, thành phố có mức sinh thấp sẽ được hỗ trợ về nhà ở xã hội thông qua chính sách thuê hoặc mua. Ảnh: VietNamNet

Ngoài ra, dự thảo cũng nhấn mạnh việc hỗ trợ phụ nữ trong quá trình mang thai và sau sinh, từ tư vấn sức khỏe, sàng lọc vô sinh, tầm soát trước và sau sinh, đến phòng chống suy dinh dưỡng ở trẻ. Chính sách còn đề xuất tạo điều kiện thuận lợi để phụ nữ sớm quay lại làm việc sau sinh.

Để khuyến khích các cặp vợ chồng sinh đủ hai con, Chính phủ dự kiến hỗ trợ họ trong nhiều mặt như thuê hoặc mua nhà ở xã hội, ưu tiên cho con vào các trường công lập, giảm chi phí giáo dục, cũng như xây dựng các mô hình phát triển kinh tế gia đình bền vững.

Trong Hội nghị trực tuyến toàn quốc về phát triển nhà ở xã hội diễn ra ngày 6/3/2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng đã nhấn mạnh rằng hiện nay không còn chính sách hạn chế sinh con nhằm kiểm soát dân số già hóa. Tuy nhiên, nếu diện tích nhà ở chỉ vỏn vẹn 10m², 15m² hay 20m² thì việc sinh con thứ ba là điều không khả thi. Do đó, việc đảm bảo điều kiện sống đầy đủ không chỉ tác động đến dân số mà còn là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.

Không kỷ luật đảng viên sinh con thứ 3: Mức sinh có tăng nhưng không đáng kể

Theo thông tin từ Báo Chính phủ, ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số (Bộ Y tế), cho biết việc không còn áp dụng quy định kỷ luật đối với đảng viên sinh con thứ 3 trở lên xuất phát từ thực tế mức sinh tại Việt Nam đang giảm xuống dưới mức sinh thay thế. Cụ thể, số con trung bình của một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ đã giảm từ 2,11 con (năm 2021) xuống còn 2,01 con (năm 2022), tiếp tục giảm xuống 1,96 con (năm 2023) và 1,91 con (năm 2024) - mức thấp nhất trong lịch sử và có xu hướng tiếp tục giảm trong thời gian tới.

Ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số, Bộ Y tế. Ảnh: VGP

Theo ông Dũng, quyết định này chỉ là một trong nhiều giải pháp nhằm duy trì mức sinh thay thế, tránh tình trạng giảm sinh quá thấp. Tuy nhiên, dù chính sách được điều chỉnh, mức sinh cũng chỉ có thể tăng nhẹ trong ngắn hạn và không đáng kể.

Các nghiên cứu hiện nay cho thấy, dù nhiều gia đình vẫn mong muốn có hai con, nhưng không phải ai cũng có thể thực hiện do chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như kinh tế, áp lực công việc và cuộc sống. Điều này khiến xu hướng sinh ít con trở nên phổ biến hơn.

Từ kinh nghiệm của các quốc gia khác, ông Dũng nhấn mạnh rằng cần triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện tốt hơn cho các cặp vợ chồng trong việc sinh và nuôi dạy con cái. Điều này sẽ giúp hạn chế tình trạng mức sinh tiếp tục giảm sâu.

Ông Dũng cũng kỳ vọng rằng quyết định không kỷ luật đảng viên sinh con thứ 3 sẽ là bước khởi đầu tích cực, kết hợp cùng các chính sách phù hợp trong thời gian tới để Việt Nam đạt được các mục tiêu về dân số bền vững.