Xuyên Việt Oil: Chân dung nữ đại gia xăng dầu và gánh nặng nghìn tỷ nợ xấu ngân hàng

Ngày 27/12, đại diện Bộ Công an cho biết đã có 7 người bị khởi tố trong vụ án Xuyên Việt Oil, trong đó có hai cán bộ thuộc Bộ Công Thương và một cán bộ thuộc Bộ Tài chính.

Cụ thể, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã khởi tố và tạm giam ông Đặng Công Khôi, Phó cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) và ông Hoàng Anh Tuấn, Phó vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương). Hai người này bị khởi tố về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Trước đó, Cơ quan ANĐT Bộ Công an đã khởi tố bị can đối với Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải về tội nhận hối lộ. Ông Đỗ Thắng Hải cũng là người phát ngôn của Bộ Công Thương, được phân công phụ trách lĩnh vực thị trường trong nước, xúc tiến thương mại... trực tiếp phụ trách công tác quản lý xăng dầu.

Ngoài những bị can trên, ngày 19/12, ông Lê Duy Minh, Giám đốc Sở Tài chính TP.HCM, nguyên cục trưởng Cục Thuế TP.HCM bị bắt về tội nhận hối lộ. Thời điểm ông Minh giữ chức Cục trưởng Cục Thuế TP.HCM cũng là giai đoạn Xuyên Việt Oil nợ thuế cả ngàn tỉ.

Ngày 14/12, Cơ quan ANĐT Bộ Công an cũng đã khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam ông Lê Đức Thọ, cựu bí thư Tỉnh ủy Bến Tre để điều tra về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi.

Hồi tháng 9/2023, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an (A09) đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra Lệnh tạm giam đối với 2 nữ Giám đốc, Phó Giám đốc Công ty này.

Mai Thị Hồng Hạnh (SN 1979), Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil và Nguyễn Thị Như Phương (SN 1992); Phó Giám đốc Công ty cũng bị khởi tố về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", quy định tại khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự.

Chân dung nữ đại gia Mai Thị Hồng Hạnh

Mai Thị Hồng Hạnh (SN 1979) là giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật của Xuyên Việt Oil - góp 2.940 tỷ đồng, tương ứng 98% vốn. Ngoài là, bà Hạnh còn là đại diện tại nhiều pháp nhân có vốn lớn khác như: CTCP Cảng Việt Oil, Công ty TNHH Thành Phong, CTCP Việt Oil.

CTCP Cảng Việt Oil thành lập tháng 6/2017, ngành nghề chính là dịch vụ cảng và bến cảng. Vốn điều lệ tại tháng 1/2019 tăng từ 500 tỷ đồng lên 600 tỷ đồng.

Công ty TNHH Thành Phong thành lập năm 2001, vốn điều lệ tại tháng 12/2021 là 12 tỷ đồng trong đó bà Mai Thị Hồng Hạnh nắm 96,7% vốn, còn lại 3% là của Nguyễn Thị Như Phương.

CTCP Việt Oil (thành lập tháng 12/2021) có vốn điều lệ 600 tỷ đồng, trong đó Xuyên Việt Oil nắm 65% vốn, bà Mai Thị Hồng Hạnh nắm 17% vốn, Mai Tuấn Kiệt góp 15% và Nguyễn Thị Như Phương góp 3%.

Dữ liệu cho thấy, khoảng 1 năm trước khi bị bắt, bà Mai Thị Hồng Hạnh từng dùng giấy chứng nhận phần vốn góp (98% vốn) của mình tại Xuyên Việt Oil đem thế chấp tại một ngân hàng cho hợp đồng vay phát sinh vào tháng 9/2022.

Ngoài thế chấp cổ phần tại Xuyên Việt Oil, cũng trong tháng 9/2022, bà Mai Thị Hồng Hạnh đã dùng phần vốn góp tại Công ty TNHH Thành Phong với tỉ lệ sở hữu 96,7% đem thế chấp tại ngân hàng để vay vốn.

Trước đó, vào tháng 8/2022, nữ đại gia xăng dầu đã từng cầm cố chiếc ô tô mang thương hiệu Lexus biển kiểm soát 51F–216.70 để đảm bảo cho một khoản vay tại một ngân hàng chi nhánh 4 TP. Hồ Chí Minh.

Ngoài các khoản vay của cá nhân lãnh đạo, vài năm gần đây Công ty Xuyên Việt Oil từng phát sinh nhiều hợp đồng tín dụng với giá trị khoản vay khác nhau tại các ngân hàng như BIDV...

Hàng nghìn tỷ đồng nợ vay bị ngân hàng đưa vào diện nợ xấu.

Xuyên Việt Oil liên tục tăng quy mô vốn điều lệ, từ mức 50 tỷ đồng (năm 2016) lên 3.000 tỷ đồng (tháng 6/2018).

Cụ thể, tháng 4/2016, vốn Xuyên Việt Oil đạt 50 tỷ đồng, trong đó bà Mai Thị Hồng Hạnh nắm 95%, Đỗ Thị Bảo Khuyên nắm 5%. Đến tháng 12/2016, Công ty tăng vốn lên 200 tỷ đồng, cơ cấu sở hữu vẫn bà Hạnh nắm 95% và bà Khuyên năm 5%.

Vào tháng 4/2017, bà Đỗ Thị Bảo Khuyên chuyển 5% sở hữu sang cho cổ đông mới là Hoàng Minh Trọng. Sau đó một tháng, cơ cấu sở hữu Công ty tiếp tục biến động khi cổ đông Hoàng Minh Trọng thoái vốn và xuất hiện bà Mai Thị Ngọc Trinh với vốn góp 40 tỷ đồng (20%) và bà Mai Thị Hồng Hạnh góp 160 tỷ đồng (80%).

Đến tháng 4/2019, Xuyên Việt Oil tăng vốn lên 900 tỷ đồng, sau đó 6 tháng công ty tăng vốn tiếp lên 1.100 tỷ đồng. Cơ cấu sở hữu vẫn là bà Hạnh nắm 80% và bà Trinh góp 20%.

Và đến lần thay đổi thứ 14 ngày 9/8/2022, vốn Công ty tăng lên 3.000 tỷ đồng, trong đó bà Mai Thị Hồng Hạnh nắm tới 98% vốn, bà Mai Thị Ngọc Trinh nắm 2% vốn còn lại.

Theo báo cáo tài chính của Xuyên Việt Oil, quá trình hoạt động gần đây, doanh nghiệp này không hoàn thành nghĩa vụ tài chính. Tính đến 31/12/2022, Xuyên Việt Oil nợ thuế và các khoản phải nộp cho Nhà nước tổng cộng hơn 1.300 tỷ đồng.

Tình hình kinh doanh của doanh nghiệp này đi lùi khi doanh thu về bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 11.911 tỷ đồng, giảm 10.446 tỷ đồng (46,7%) so với năm 2021. Lợi sau thuế lỗ 800 tỷ đồng, năm trước đó lỗ 720 tỷ đồng. Nâng lỗ lũy kế lên 3.533 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 533 tỷ đồng.

Tổng tài sản của Xuyên Việt Oil tại 31/12/2022 ghi nhận 8.483 tỷ đồng, giảm hơn 30% so với cuối năm 2021. Nợ phải trả giảm 30% xuống 9.015 tỷ đồng. Trong nợ vay ngắn hạn tăng 145% lên 5.844 tỷ đồng.

Hiện, Xuyên Việt Oil đang có các khoản nợ tại một số ngân hàng thương mại, với tổng dư nợ hơn 5.000 tỷ đồng.

Trong số đó, BIDV là chủ nợ lớn nhất với dư nợ hơn 2.000 tỷ đồng theo 2 hợp đồng tín dụng. Trong đó, một khoản vay trị giá 789 tỷ đồng và khoản còn lại 1.365 tỷ đồng. Các khoản nợ này đều được ngân hàng đưa vào diện nợ xấu.

Bên cạnh đó, Xuyên Việt Oil cũng nợ 1.450 tỷ đồng tại một ngân hàng khác, bao gồm khoản vay gần 953 tỷ đồng và 60,8 triệu USD. Tương tự, khoản nợ này cũng đã được ngân hàng này đưa vào diện nợ xấu.

Ngoài các khoản nợ trên, Xuyên Việt Oil còn có các khoản vay tại hai ngân hàng thuộc nhóm ngân hàng thương mại nhà nước, một khoản 815 tỷ đồng và một khoản gần 78 tỷ đồng. Trong đó, khoản vay 815 tỷ cũng đã được đưa vào diện nợ xấu, khoản vay 78 tỷ thậm chí còn bị đưa vào diện nợ có khả năng mất vốn.