Ông Trump tuyên bố tình trạng khẩn cấp về năng lượng, đưa nước Mỹ quay trở về với dầu mỏ
(Thị trường tài chính) -
Vào ngày đầu tiên trong nhiệm kỳ, Tổng thống Donald Trump đã ký các sắc lệnh hành pháp nhằm thúc đẩy nhiên liệu hóa thạch và đảo ngược tiến trình của Mỹ trong việc chống biến đổi khí hậu và phát triển năng lượng sạch. Ông cũng ký lệnh rút Hoa Kỳ khỏi Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu.
Những động thái này diễn ra trong bối cảnh các đám cháy do biến đổi khí hậu đang tàn phá miền Nam California, sau một năm nóng nhất trong lịch sử toàn cầu, cùng với hai cơn bão lớn Helene và Milton đã hoành hành tại khu vực Đông Nam nước Mỹ.
Trong bài phát biểu nhậm chức, Trump tuyên bố sẽ ban bố "tình trạng khẩn cấp quốc gia về năng lượng", mặc dù Hoa Kỳ đang sản xuất dầu nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào trong lịch sử.
Ông cam kết đơn giản hóa quy trình cấp phép và xem xét lại các quy định mà ông cho rằng cản trở sản xuất và sử dụng năng lượng, bao gồm khai thác mỏ và xử lý khoáng sản không thuộc nhiên liệu.
Ông Trump cũng có ý định chấm dứt việc cho thuê đất và nước phục vụ năng lượng gió, đồng thời đảo ngược các chính sách khuyến khích xe điện của chính quyền Biden.
Ông nhấn mạnh giá năng lượng là trung tâm trong nhiệm vụ giải quyết những bất mãn về chi phí sinh hoạt. Ông cho rằng việc cắt giảm các quy định không cần thiết sẽ giúp giảm giá năng lượng và kiềm chế lạm phát.
"Cuộc khủng hoảng lạm phát bắt nguồn từ việc chi tiêu quá mức và giá năng lượng leo thang", Trump phát biểu trong lễ nhậm chức. "Đó là lý do tại sao hôm nay tôi sẽ tuyên bố tình trạng khẩn cấp về năng lượng. Chúng ta sẽ khoan, khoan và khoan!"
Tuy nhiên, các nhà khoa học gần đây đã cảnh báo rằng Trái đất đã lần đầu tiên vượt ngưỡng nóng 1,5 độ C trong năm qua - một mốc quan trọng mà các chuyên gia nghiên cứu đã khuyến cáo nhân loại nên tránh, và cũng là mục tiêu của Thỏa thuận Paris năm 2015.
Theo David Wirth, giáo sư Trường Luật Đại học Boston và chuyên gia luật quốc tế công cộng, sự thay đổi trong cam kết của Mỹ đối với các cuộc đàm phán khí hậu quốc tế có thể gây tổn hại đến uy tín của quốc gia này với tư cách là đối tác hiệp ước.
Dầu mỏ và chi phí sinh hoạt
Mặc dù ông Trump cam kết đảo ngược lệnh cấm khai thác dầu ngoài khơi của Biden trên diện tích 625 triệu mẫu Anh đại dương, việc này có thể cần được Quốc hội thông qua. Các cuộc đấu giá gần đây tại Khu bảo tồn động vật hoang dã quốc gia Alaska đã thất bại do thiếu sự quan tâm từ chính ngành công nghiệp dầu mỏ.
“Chúng ta sẽ lại trở thành một quốc gia giàu có, và chính thứ vàng lỏng dưới chân chúng ta sẽ giúp thực hiện điều đó”, ông Trump nói hôm thứ Hai.
Tuy nhiên, các nhà phân tích nghi ngờ rằng các động thái của Trump, nếu vượt qua được các thách thức pháp lý, có thể giúp tăng sản lượng dầu của Mỹ hoặc giảm giá xăng xuống dưới 2 USD/gallon, như ông từng hứa.
Hiện nay, dù Hoa Kỳ đang sản xuất nhiều dầu nhất thế giới, nhưng khác với các nước OPEC, sản lượng dầu của Mỹ được quyết định bởi thị trường tự do chứ không phải chính phủ.
Theo khảo sát của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Dallas với 132 công ty, chỉ có 14% giám đốc điều hành dầu khí dự định tăng đáng kể chi tiêu vốn trong năm nay, trong khi nhiều người còn có kế hoạch cắt giảm chi tiêu.
Elon Musk sẽ hưởng lợi?
Trong bài phát biểu, Trump cam kết một trong những hành động đầu tiên khi nhậm chức sẽ là bãi bỏ lệnh bắt buộc sử dụng phương tiện điện, tuyên bố sẽ "kết thúc Kế hoạch Xanh Mới và hủy bỏ lệnh bắt buộc xe điện" nhằm bảo vệ ngành ô tô và người lao động Mỹ.
Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) chỉ mới ban hành quy định về khí thải xe hơi vào tháng Ba, đặt mục tiêu 35% đến 56% xe mới bán ra phải là xe điện vào năm 2032. Người Mỹ vẫn có quyền và đang tiếp tục mua xe xăng truyền thống, với doanh số xe điện chỉ chiếm 8% tổng số 16 triệu xe bán ra trong năm 2024, dù đã tăng 7% lên 1,3 triệu chiếc theo thống kê của Cox Automotive.
Đáng chú ý, Elon Musk - người ủng hộ lớn của Trump và là CEO Tesla, hãng xe điện lớn nhất thế giới - đã bày tỏ ủng hộ việc bãi bỏ tín dụng thuế cho người mua xe điện trên nền tảng X.
Các nhà phân tích cho rằng động thái này có thể có lợi cho Tesla bằng cách giảm sức ép cạnh tranh từ các hãng xe truyền thống, dù điều này khiến giá xe Tesla kém cạnh tranh hơn so với xe xăng.
Các bang cam kết tiếp tục hành động khí hậu
Hai thống đốc Đảng Dân chủ, đồng chủ tịch Liên minh Khí hậu Mỹ, cam kết sẽ dẫn đầu một phái đoàn Mỹ tham dự Hội nghị Biến đổi Khí hậu Liên Hợp Quốc (COP30) vào cuối năm 2025 tại Brazil.
“Điều quan trọng là cộng đồng quốc tế biết rằng hành động khí hậu sẽ tiếp tục tại Mỹ,” Thống đốc New York Kathy Hochul và Thống đốc New Mexico Michelle Lujan Grisham cho biết trong một tuyên bố. “Liên minh sẽ mang thông điệp này đến COP30.”
Liên Hợp Quốc cũng khẳng định rằng "cánh cửa vẫn rộng mở" để Hoa Kỳ tái gia nhập Hiệp định Paris. Các nhóm môi trường nhấn mạnh rằng không có "khủng hoảng năng lượng" như Trump tuyên bố, mà chỉ có "khủng hoảng khí hậu" cần được giải quyết.
"Chúng ta đang sản xuất nhiều dầu và khí đốt hơn bất kỳ quốc gia nào trong lịch sử. Nhưng thế giới đang hướng tới năng lượng sạch, và Hoa Kỳ cần nắm bắt xu thế này", Manish Bapna, Chủ tịch Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên, tuyên bố.
Theo CNN
